Ha, nog een paar dingen:
- ik bepleit ook niet dat je gebruik maakt van bijstand. Daar zit inderdaad een vermogenstoets bij, dus dat kan ook helemaal niet zomaar. Ik bedoelde alleen te zeggen dat je vanaf de ingangsdatum van je AOW al op niveau bijstandsuitkering zit, dat stukje hoef je er dus niet meer bij te sparen.
- je gaat in je excelsheet uit van 4% langjarig rendement, exclusief vermogensrendementsheffing. Dat is een hele conservatieve aanname. De 4% die de Amerikanen gebruiken (daar komt het getal 25 vandaan) is de beoogde withdrawal rate, i.e. wat je nadat je stopt met werken uit je pensioenpotje haalt. Onderliggend nemen zij daarbij juist een hoger rendement aan - meestal 5%. Zie bijvoorbeeld hier de input van Mr. Moneymustache himself:
http://www.mrmoneymustache.com/2012/01/13/the-shockingly-simple-math-behind-early-retirement/. Die rekent dus met 5% rendement. Jij rekent en met minder rendement, en met VRH. Lijkt mij te negatief. En dat ene procentje maakt op de lange duur nogal wat uit, volgens mij.
- ook Amerikanen kunnen in hun 401k niet genoeg belastingvrij storten om heel vroeg met pensioen te mogen. En over het deel wat je buiten je 401k spaart betaal je wel degelijk belasting! Die is niet altijd gunstiger dan in NL, in Amerika is de dividendbelasting bijvoorbeeld veel hoger dan bij ons (15% versus 35%).
- Op je sheet wijzigt het benodigde bedrag aan de rechterkant niet wanneer je je aanvullende pensioenuitkering wijzigt. Ik denk dat die dus ten onrechte niet wordt meegerekend.
- Je gaat in jouw berekening van 24000 euro uitgaven per jaar per persoon tot in lengte van dagen. Dat vind ik heel erg veel voor 1 persoon: als je een deel van je vermogen in je huis stopt en dus hypotheekvrij woont kan dat bijna door de helft. Ik wil niet lullig doen, maar ik zou nu inclusief hypotheekaflossing al die 24000 kunnen halen wanneer ik goed mijn best doe - en mijn woonlasten zijn bij mij meestal 1/3 tot de helft van mijn uitgaven. Even ter referentie: meneer Geldsnor zelf leeft met vrouw en kind van zo'n 22000 dollar per jaar...
- De huidige AOW-uitkering is voor een alleenstaande ruim 1000 euro netto. Waarom neem je aan dat je daar maar de helft van krijgt? Dat er in de toekomst mogelijk wat gekort wordt is op zich mogelijk, maar 50% is onrealistisch veel naar mijn smaak - en men zal denk ik eerder de AOW-leeftijd (ook) nog meer verhogen dan nog meer korten i.g.v. problemen. De groep die weinig tot geen eigen pensioen opbouwt is groeiende (ik denk even aan de meeste zzp-ers), die zijn straks dus allemaal voor een groot deel afhankelijk van de AOW. Dan wordt het dus eerder minder dan meer politiek haalbaar om daar heel veel op te korten.
In jouw sheet kom ik nu (zelfs met het mogelijke mankement van het niet meerekenen van extra pensioen) op een kleine 3 ton aan benodigd vermogen voor mij, en wel met de volgende gegevens:
- AOW-leeftijd 70 jaar
- AOW-bedrag de 1000 euro die het nu ook is
- € 15000 jaarlijkse uitgaven (en dus een hypotheekvrij huis - dat zou ik dus nog bij het bedrag op moeten tellen)
- 5% rendement (waar alle Amerikanen ook vanuit gaan - en ik beleg in dezelfde aandelen, lijkt me dus niet onrealistisch).
- Reserve gewoon op 50.000 gelaten.
Dan zou ik dus inclusief een afgelost huis voor mij op iets meer dan 4 ton sparen uitkomen. Dat vind ik eigenlijk best meevallen... En ik denk dat als je het aanvullend pensioen wel meerekent, je met een conservatievere aanname voor de ontvangen AOW op iets vergelijkbaars uit komt.