Any Dutch Mustachians here.

[Woodie]

Ha! Na wat zoeken hier terecht gekomen!
Ik leef al tijden op een manier die lijkt op mustachiaans, en ben ook redelijk in die richting opgevoed.

Deel hiervan is nu ook waar mijn dilemma om draait. Ik bezit een huis dat ik verhuur, mijn pensioen zogezegd. De rente is nu laag en staat voor nog zo'n 9,5 jaar vast (van de zomer rente afgekocht/verlaagd). Het plan is dus ook om dit huis afbetaald te hebben binnen deze tijd, liefst ruim binnen de tijd natuurlijk.

De cijfertjes bij benadering: WOZ 285k, schuld 137k. Spaargeld na zojuist "vrij opneembaar" te zijn geraakt 85k

Het is heel overzichtelijk om dit nu rap over te maken, en een plan te maken met vaste extra aflossing per maand, en dan zou het met 3 jaar makkelijk opgelost kunnen zijn.

Nu lees ik hier veel over beleggen, indexen etc. Ik ben hier niet echt in thuis, maar deze ruime vraag is nu dus ook: doe ik er verstandig aan het pand af te lossen? (sowieso ja natuurlijk). Maar, zie ik niet iets over t hoofd hoe ik, binnen 3 jaar natuurlijk, het geld beter kan wegzetten.


Het klinkt raar, en zo voelt het ook, maar ik wil van de hypotheek af om in de toekomst weer de vrijheid te hebben een hypothecaire lening aan te gaan. Simpelweg om me vrij te voelen te gaan wonen waar ik wil. (nu is dit lage huur in Amsterdam, maar niet groot genoeg voor een gezin). Ik wil dus schuldenvrij raken om schulden aan te kunnen gaan :)

[Linea_Norway]

Ha! Na wat zoeken hier terecht gekomen!
Ik leef al tijden op een manier die lijkt op mustachiaans, en ben ook redelijk in die richting opgevoed.

Deel hiervan is nu ook waar mijn dilemma om draait. Ik bezit een huis dat ik verhuur, mijn pensioen zogezegd. De rente is nu laag en staat voor nog zo'n 9,5 jaar vast (van de zomer rente afgekocht/verlaagd). Het plan is dus ook om dit huis afbetaald te hebben binnen deze tijd, liefst ruim binnen de tijd natuurlijk.

De cijfertjes bij benadering: WOZ 285k, schuld 137k. Spaargeld na zojuist "vrij opneembaar" te zijn geraakt 85k

Het is heel overzichtelijk om dit nu rap over te maken, en een plan te maken met vaste extra aflossing per maand, en dan zou het met 3 jaar makkelijk opgelost kunnen zijn.

Nu lees ik hier veel over beleggen, indexen etc. Ik ben hier niet echt in thuis, maar deze ruime vraag is nu dus ook: doe ik er verstandig aan het pand af te lossen? (sowieso ja natuurlijk). Maar, zie ik niet iets over t hoofd hoe ik, binnen 3 jaar natuurlijk, het geld beter kan wegzetten.


Het klinkt raar, en zo voelt het ook, maar ik wil van de hypotheek af om in de toekomst weer de vrijheid te hebben een hypothecaire lening aan te gaan. Simpelweg om me vrij te voelen te gaan wonen waar ik wil. (nu is dit lage huur in Amsterdam, maar niet groot genoeg voor een gezin). Ik wil dus schuldenvrij raken om schulden aan te kunnen gaan :)

Hier in Noorwegen zijn er financiële experts die vinden dat het kan lonen om een lage hypotheek op je huis te nemen tegen superlage rente en die te investeren in aandelen. Een lening hebben op zichzelf is volgens hen nooit lonend, zelfs al is het aftrekbaar, maar je kan het lonend maken als je er iets nuttigs mee doet, zoals slim beleggen.

Maar ik heb vroeger geleerd dat je nooit moet beleggen met geld dat je je niet kunt veroorloven om te verliezen. Nu is het met indexfondsen zo dat die heel breed beleggen, dus de kans alles te verliezen is niet groot.

Als ze het hier op de site hebben over beleggen in indexfondsen, hebben ze het over bedragen storten in wereldwijde of regiowijde indexfondsen die lage kosten hebben. Bijv wereldwijd, Europa of Azië, beetje spreiden kan geen kwaad. Je stort je geld erin en kijkt er niet meer naar om totdat je het weer gaat opnemen. Ondertussen volgt de index de markt en die gaat hopelijk omhoog, meer dan de inflatie en jouw eventuele hypotheekrente bij elkaar. Hier is echter nooit een garantie voor, maar historische cijfers duiden hierop in een 30 jaars perspectief.

[Shamantha]

Dat is echt supergaaf voor je! Heb je niet de neiging om het toch af te willen lossen, gewoon voor het idee om er volledig vanaf te zijn?

Ergens wel, dan ben ik in januari hypotheekvrij. Maar mijn geinvesteerde geld groeit zo lekker, dat ik het zonde vind om er aan te komen. Ik blijf dus nog drie jaar een tweesporenbeleid voeren, aan de ene kant aflossen, aan de andere kant meer vermogen opbouwen.

[Linea_Norway]

Dat is echt supergaaf voor je! Heb je niet de neiging om het toch af te willen lossen, gewoon voor het idee om er volledig vanaf te zijn?

Ergens wel, dan ben ik in januari hypotheekvrij. Maar mijn geinvesteerde geld groeit zo lekker, dat ik het zonde vind om er aan te komen. Ik blijf dus nog drie jaar een tweesporenbeleid voeren, aan de ene kant aflossen, aan de andere kant meer vermogen opbouwen.

Het kost toch ook geld om een hypotheek af te sluiten? Hier in Noorwegen tenminste wel. Dan wordt vastgelegd dat jouw bank een officiële schuldeiser is op jouw huis. Als je van plan bent binnenkort weer een nieuwe te nemen, is het misschien slimmer om hem aan te houden, desnoods met een klein bedragje erin.
Ik heb een keer de fout gemaakt om hem helemaal af te betalen en een jaar later hier ik tijdelijk een nieuwe hypotheek nodig. Toen moest ik weer opnieuw afsluitkosten betalen.

[UncleX]

Dat is echt supergaaf voor je! Heb je niet de neiging om het toch af te willen lossen, gewoon voor het idee om er volledig vanaf te zijn?

Ergens wel, dan ben ik in januari hypotheekvrij. Maar mijn geinvesteerde geld groeit zo lekker, dat ik het zonde vind om er aan te komen. Ik blijf dus nog drie jaar een tweesporenbeleid voeren, aan de ene kant aflossen, aan de andere kant meer vermogen opbouwen.

Het kost toch ook geld om een hypotheek af te sluiten? Hier in Noorwegen tenminste wel. Dan wordt vastgelegd dat jouw bank een officiële schuldeiser is op jouw huis. Als je van plan bent binnenkort weer een nieuwe te nemen, is het misschien slimmer om hem aan te houden, desnoods met een klein bedragje erin.
Ik heb een keer de fout gemaakt om hem helemaal af te betalen en een jaar later hier ik tijdelijk een nieuwe hypotheek nodig. Toen moest ik weer opnieuw afsluitkosten betalen.

De hypotheek is pas echt weg als je hem laat doorhalen bij het kadaster. Maar ook bij volledig aflossen ben je niet verplicht dit te doen, zie hier:

https://www.eigenhuis.nl/hypotheken/hypotheek-doorhalen-bij-het-kadaster

Wij hebben onze hypotheek na aflossen wel laten doorhalen, de reden was vooral gevoelsmatig. Mocht je ooit overwegen je huis te verkopen, laat dan van te voren zelf alvast je hypotheek doorhalen. Je bepaalt dan zelf welke notaris het voor je doet. Als je wacht tot de verkoop bepaalt de koper de notaris en dus wat het jou kost om je hypotheek door te laten halen. Het variëert van 90 tot 400 euro en meer. En elke notaris kan het voor je doen, want het gebeurt gewoon per post/email. Je hoeft er niet naartoe.

[Shamantha]

Dat is echt supergaaf voor je! Heb je niet de neiging om het toch af te willen lossen, gewoon voor het idee om er volledig vanaf te zijn?

Ergens wel, dan ben ik in januari hypotheekvrij. Maar mijn geinvesteerde geld groeit zo lekker, dat ik het zonde vind om er aan te komen. Ik blijf dus nog drie jaar een tweesporenbeleid voeren, aan de ene kant aflossen, aan de andere kant meer vermogen opbouwen.

Het kost toch ook geld om een hypotheek af te sluiten? Hier in Noorwegen tenminste wel. Dan wordt vastgelegd dat jouw bank een officiële schuldeiser is op jouw huis. Als je van plan bent binnenkort weer een nieuwe te nemen, is het misschien slimmer om hem aan te houden, desnoods met een klein bedragje erin.
Ik heb een keer de fout gemaakt om hem helemaal af te betalen en een jaar later hier ik tijdelijk een nieuwe hypotheek nodig. Toen moest ik weer opnieuw afsluitkosten betalen.

Door gewoon door te gaan met vermogen opbouwen denk ik niet dat ik later een nieuwe hypotheek voor dit huis nodig heb. Tegen de tijd dat mijn hypotheek afbetaald is, heb ik 1/3 van de waarde van het huis als spaarpot achter de hand.

Er zijn natuurlijk altijd onvoorziene omstandigheden. Hoe kwam het dat jij toch weer een nieuwe hypotheek nodig had Dina?

[Pro_Amateur]

MMM wordt vandaag in de Volkskrant genoemd! Klein artikeltje maar, maar het vat wel prima de filosofie samen.

[UncleX]

MMM wordt vandaag in de Volkskrant genoemd! Klein artikeltje maar, maar het vat wel prima de filosofie samen.

http://www.volkskrant.nl/economie/zo-word-je-financieel-vrij-er~a4497384/

[Spruit]

Ah, dat verklaart waarom mijn moeder met een vage verwijzing kwam, "er stond wat in de krant, dat was echt wat voor jou". En dat terwijl ik IRL een mustachian (ver) onder de radar ben.

[Linea_Norway]

Dan ben ik benieuwd of er meer Nederlanders geïnspireerd worden om dit te doen. Het zit tenslotte een beetje in de volkscultuur om spaarzaam te leven. Alleen zijn veel mensen dat even vergeten. Ik ben benieuwd of mijn (gepensioneerde) moeder het ook leest. En ik hoop dat mijn broer en zijn vrouw het lezen, want die hebben volgens mij nog wel wat te verbeteren qua MMM gedachtengang.

[Educated_Fool]

Even van het dak schreeuwen hoor, omdat ik dit prive aan niemand vertel: deze maand heb ik voor het eerst meer geld dan schulden. Ik heb genoeg geld om het laatste kwart van de hypotheek af te lossen! Nu rendeert het beter in de index trackers dus ik laat het gewoon zo, en los het uitstaande hypotheekbedrag in drie jaar af. Maar het idee dat ik "virtueel" hypotheekvrij ben is waanzinnig lekker.

Hoe hebben jullie 2016 afgerond? Hopelijk ook met een nett worth toename?

Idem hier. In 2011 een lening aangegaan op 30 jaar en sinds gisteren ook "virtueel" hypotheekvrij! Het voelt echt super.

[Shamantha]

Idem hier. In 2011 een lening aangegaan op 30 jaar en sinds gisteren ook "virtueel" hypotheekvrij! Het voelt echt super.

Dat is ook snel, in 7 jaar! Gefeliciteerd!

[2Cent]

Heeft iemand hier ervaring met een hypotheek oversluiten? Ik heb nu de mogelijkheid om van 3.3 naar 2.6% te gaan (inclusief rente middeling) voor 10 jaar vast. Hypotheek rente loopt anders nog 4 jaar door. Is dit slim? Wat gebeurt er als je na rente middeling je huis verkoopt?

[Alfred J Quack]

Met de feestdagen is het trouwens ook altijd 'feest' omdat er toch altijd een soort van vergelijkingswedstrijd ontstaat, in ieder geval aan mijn kant van de familie. Zo willen aan mijn kant drie broers/zussen een huis kopen. Bij twee van de drie is het moeilijk, moeilijk, want hoge eisen/weinig gespaard/geleend om te reizen etc. Maar wij staan natuurlijk een stuk sterker bij het kopen van het huis wat wij op het oog hebben, want zuinig, relatief gezien lage eisen, veel gespaard, flink afgelost, alles goed geregeld ect. Op een of andere manier krijg je toch scheve ogen. Zal nog wat worden als de pensioenleeftijd bereikt wordt...

Jammer dat dit tot scheve ogen leidt. Het gaat toch om hoe mensen de afgelopen jaren verschillend hebben geprioriteerd. De een heeft leuk gereisd en de andere kan zijn hypotheek aflossen. Het zijn 2 manieren om een leven op te vullen.

Die scheve ogen zie ik ook. Ik heb 4 jaar alles laten varen om de hypotheek zo snel en zoveel mogelijk te laten zakken. Nu nog 12k te gaan maar omdat de last nu zo laag is laat ik de teugels wat losser.
Het irritante is dat degene die zo scheef kijken tijdens gedurende die 4 jaar riepen dat geld dat in de stenen zit geen nut heeft want die kan je niet opeten of gebruiken. Vervolgens zitten ze constant te miepen dat ze geen geld hebben maar wel 3 jute zakken met cadeau's voor sinterklaas neerzetten (dat vind ik weer niet leuk dus daar doe ik sinds vorig jaar niet meer aan mee).
Uiteindelijk hebben ze door dat ik echt behoorlijk wat geld bespaar en ook kan uitgeven (heb enkele prijzige uitgave moeten doen die niet altijd even zuinig waren) en dan vinden ze het kennelijk toch raar dat ik daarvoor niet over moet zuchten en kreunen dat alles zo deur is.

Gelukkig is het er maar 1 en zit de rest er een beetje tussenin (mijn moeder ziet zelfs het nut van aflossen en doet dat dan ook).

Heeft iemand hier ervaring met een hypotheek oversluiten? Ik heb nu de mogelijkheid om van 3.3 naar 2.6% te gaan (inclusief rente middeling) voor 10 jaar vast. Hypotheek rente loopt anders nog 4 jaar door. Is dit slim? Wat gebeurt er als je na rente middeling je huis verkoopt?

Volgens mij betaal je bij middeling linksom of rechtsom de kosten toch wel. Enige verschil is dat de maandlast omlaag gaat. Volgens mij is het efficiënter om je lasten terug te brengen door extra af te lossen maar dat ligt aan de hyptheekvariant. Weet je zo wat je hebt?

===========
Vervolgens gisteren ook bij een informatieavond van Meesman geweest. Sinds dit jaar een rekening bij hen geopend en werd uitgenodigd (was bij ons om de hoek) dus ben gegaan. Jack Wintermans en Hendrik Meesman waren allebei aanwezig, beide erg leuk om mee te praten :) Ze dragen de beleggingsfilosofie van MMM ook echt goed uit, ik zou iedereen eens aanraden om naar zo'n informatieavond te gaan (mag ook als je geen  klant bent).

[2Cent]

...

Heeft iemand hier ervaring met een hypotheek oversluiten? Ik heb nu de mogelijkheid om van 3.3 naar 2.6% te gaan (inclusief rente middeling) voor 10 jaar vast. Hypotheek rente loopt anders nog 4 jaar door. Is dit slim? Wat gebeurt er als je na rente middeling je huis verkoopt?

Volgens mij betaal je bij middeling linksom of rechtsom de kosten toch wel. Enige verschil is dat de maandlast omlaag gaat. Volgens mij is het efficiënter om je lasten terug te brengen door extra af te lossen maar dat ligt aan de hyptheekvariant. Weet je zo wat je hebt?

Annuiteitenhypotheek. Extra aflossen scheelt natuurlijk meer rente, maar kost ook geld wat ik ergens anders kan inzetten. Inclusief rente aftrek is het rendement op aflossen minder dan 2% dus niet echt interresant. Met rente middeling zou ik nu minder gaan betalen zonder dat het iets kost. De vraag is alleen of netto 0,4% korting nu beter is dan X% korting over 4 jaar. Nu is de stand 1,6% dus dat scheelt netto 0,8%

[Alfred J Quack]

...

Heeft iemand hier ervaring met een hypotheek oversluiten? Ik heb nu de mogelijkheid om van 3.3 naar 2.6% te gaan (inclusief rente middeling) voor 10 jaar vast. Hypotheek rente loopt anders nog 4 jaar door. Is dit slim? Wat gebeurt er als je na rente middeling je huis verkoopt?

Volgens mij betaal je bij middeling linksom of rechtsom de kosten toch wel. Enige verschil is dat de maandlast omlaag gaat. Volgens mij is het efficiënter om je lasten terug te brengen door extra af te lossen maar dat ligt aan de hyptheekvariant. Weet je zo wat je hebt?

Annuiteitenhypotheek. Extra aflossen scheelt natuurlijk meer rente, maar kost ook geld wat ik ergens anders kan inzetten. Inclusief rente aftrek is het rendement op aflossen minder dan 2% dus niet echt interresant. Met rente middeling zou ik nu minder gaan betalen zonder dat het iets kost. De vraag is alleen of netto 0,4% korting nu beter is dan X% korting over 4 jaar. Nu is de stand 1,6% dus dat scheelt netto 0,8%

OK, zie Excelletje. Speel maar eens met de getallen en kijk maar wat de verschillen zijn :)

Nadeel van middelen is wel dat je ook een boete betaald en lagere administratiekosten betaald. Je maandbedrag gaat omlaag met het totaal betaalde gaat uiteindelijk wel omhoog. Voordeel is natuurlijk wel dat je nu weet welke rente je krijgt terwijl het maar afwachten is wat de rente gaat doen als je eenmaal je rentevaste periode voorbij bent.

Kijk ook eens hier: https://www.eigenhuis.nl/hypotheken/hypotheek-oversluiten/rentemiddeling

[2Cent]

...

Heeft iemand hier ervaring met een hypotheek oversluiten? Ik heb nu de mogelijkheid om van 3.3 naar 2.6% te gaan (inclusief rente middeling) voor 10 jaar vast. Hypotheek rente loopt anders nog 4 jaar door. Is dit slim? Wat gebeurt er als je na rente middeling je huis verkoopt?

Volgens mij betaal je bij middeling linksom of rechtsom de kosten toch wel. Enige verschil is dat de maandlast omlaag gaat. Volgens mij is het efficiënter om je lasten terug te brengen door extra af te lossen maar dat ligt aan de hyptheekvariant. Weet je zo wat je hebt?

Annuiteitenhypotheek. Extra aflossen scheelt natuurlijk meer rente, maar kost ook geld wat ik ergens anders kan inzetten. Inclusief rente aftrek is het rendement op aflossen minder dan 2% dus niet echt interresant. Met rente middeling zou ik nu minder gaan betalen zonder dat het iets kost. De vraag is alleen of netto 0,4% korting nu beter is dan X% korting over 4 jaar. Nu is de stand 1,6% dus dat scheelt netto 0,8%

OK, zie Excelletje. Speel maar eens met de getallen en kijk maar wat de verschillen zijn :)

Nadeel van middelen is wel dat je ook een boete betaald en lagere administratiekosten betaald. Je maandbedrag gaat omlaag met het totaal betaalde gaat uiteindelijk wel omhoog. Voordeel is natuurlijk wel dat je nu weet welke rente je krijgt terwijl het maar afwachten is wat de rente gaat doen als je eenmaal je rentevaste periode voorbij bent.

Kijk ook eens hier: https://www.eigenhuis.nl/hypotheken/hypotheek-oversluiten/rentemiddeling

Hey, bedankt. Dit geeft goed inzicht in hoeveel het uitmaakt.

[MeneerEnMevrouw]

Heeft hier iemand recente ervaring met vastgoedfinanciers?

[Alfred J Quack]

Heeft hier iemand recente ervaring met vastgoedfinanciers?

Bedoel je een hypotheek verstrekker of private investering voor vastgoed aankopen (voor bijvoorbeeld zakelijke verhuur)?

[UncleX]

Artikel over MMM:

https://decorrespondent.nl/7170/waarom-de-hele-wereld-erop-vooruitgaat-als-jij-decennia-eerder-met-pensioen-gaat/2346062682150-d979c8b6

[Linea_Norway]

Artikel over MMM:

https://decorrespondent.nl/7170/waarom-de-hele-wereld-erop-vooruitgaat-als-jij-decennia-eerder-met-pensioen-gaat/2346062682150-d979c8b6

Goed artikel en geschreven in de geest van MMM. Ik hoop dat het een nieuwe groep mensen wakker maakt.

[MeneerEnMevrouw]

Heeft hier iemand recente ervaring met vastgoedfinanciers?

Bedoel je een hypotheek verstrekker of private investering voor vastgoed aankopen (voor bijvoorbeeld zakelijke verhuur)?

Ik bedoel inderdaad om een hypotheek af te sluiten om het daarna te gaan verhuren inderdaad.

[Linea_Norway]

Heeft hier iemand recente ervaring met vastgoedfinanciers?

Bedoel je een hypotheek verstrekker of private investering voor vastgoed aankopen (voor bijvoorbeeld zakelijke verhuur)?

Ik bedoel inderdaad om een hypotheek af te sluiten om het daarna te gaan verhuren inderdaad.

Amerikanen hier op de site doen dat vaak. Ik denk dat de financierder zal kijken naar hoe zeker de hypotheek op het pand is. Maar ook naar hoeveel jouw inkomen kan dekken aan hypotheekrente, ook als de rente een paar procent omhoog zou gaan. Verder zou er toch niets in de weg moeten staan om hypotheek op meerdere panden te hebben.

[Spruit]

Ik geloof dat je voor iets dergelijks bij NIBC moet zijn. Maar helaas, kennis uit de tweede hand dus, zelf geen ervaring mee.

[Alfred J Quack]

Ik geloof dat je voor iets dergelijks bij NIBC moet zijn. Maar helaas, kennis uit de tweede hand dus, zelf geen ervaring mee.

Die kwam ik inderdaad ook tegen. Bij je eigen bank kan ongetwijfeld ook maar dan zal het een zakelijke lening moeten zijn waar je dus ook zakelijk actief moet zijn met de bijbehorende zakelijke belastingen...
NIBC is overigens wel duidelijk, hoe lager de lening t.o.v. de woningwaarde hoe lager de rente.

[MeneerEnMevrouw]

NIBC is een van de spelers maar erg duur. ING en Rabobank verstrekken ook sinds kort weer vastgoedhypotheken maar ik was vooral benieuwd of hier zelf iemand ervaring had.

[FireMeNL]

Nieuwe Mustachian hier; 39 lentes oud en pas sinds kort bekend met het hele FI / RE gebeuren...ik ben sinds 2.5 jaar actief als ZZP-er en verdien een redelijke boterham per maand (~6500 schoon per maand), hiervoor ruim 12 jaar in een VOF gezeten met eigenlijk veel te magere inkomsten en daardoor jarenlang niets aan oudedagsvoorziening / pensioen geregeld, uitstellen, oogkleppen, you name it... Qua hypotheek ben ik een schaap geweest die blindelings in de val "100% aflossingsvrij / woekerpolis" is gestapt aan het begin van dit millenium, we zijn sinds vorig jaar eindelijk over op annuïtair tegen 1.89% voor 10 jaar vast en nu flink extra aan het aflossen, doel is over 9 jaar klaar te zijn in plaats van de nog resterende 17 jaar (nu nog ~120k te gaan). 

Ik durf te zeggen dat ik dit graag allemaal 10-15 jaar geleden had geweten, teveel vertrouwd op mooie praat van tussenpersoon, lekker meedoen met de rat-race, gewoon niet genoeg nagedacht over "later", hoog tijd om er iets aan te gaan doen en schade inhalen. We zitten op dit moment inclusief pensioensparen en hypotheekaflossing op een spaarquote van 45% per maand. Mijn doel is om rond mijn 55e gewoon minder / niet meer te hoeven werken en meer kan gaan genieten van het leven.

Ik ga me eens flink inlezen in (o.a.) jullie berichten op het forum...more to come :)

[Spruit]

Welkom! Naar aanleiding van je bericht komen er een aantal gedachten bij me opborrelen.

Qua hypotheek ben ik een schaap geweest die blindelings in de val "100% aflossingsvrij / woekerpolis" is gestapt aan het begin van dit millenium, we zijn sinds vorig jaar eindelijk over op annuïtair tegen 1.89% voor 10 jaar vast en nu flink extra aan het aflossen, doel is over 9 jaar klaar te zijn in plaats van de nog resterende 17 jaar (nu nog ~120k te gaan). 

Met zo'n mooie lage hypotheekrente, waarom zou je dan versneld aflossen? Ik weet dat het een rage is in consuminderland, maar er zijn opties die meer opleveren, zeker op lange termijn (en nee, ik bedoel natuurlijk niet de good 'ol spaarrekening op dit moment). Als je annuitair betaalt, hoef je veel minder zorgen te maken dat je huis "onder water" komt te staan (elk jaar een beetje minder omdat je sowieso aflost). Zo te lezen hebben jullie al een eind afgelost van de oorspronkelijke waarde, dus is dit sowieso minder een issue. Is het een kwestie van:
a) zekerheid willen / risk aversion? Zo ja, waar ben je bang voor?
b) principieel geen schuld willen hebben uitstaan?
c) ??

Puur rekenkundig bezien is de annuitaire hypotheek niet versneld aflossen, maar in plaats daarvan bijv. beleggen in brede indexfondsen een snellere weg naar FO. Dit levert ~7% na inflatie ipv dat het 1.89% bespaart. Als je het preciezer wilt berekenen: zie deze post. Het scheelt echt veel, zeker met zo'n lage hypotheekrente. Bedenk je ook dat versneld aflossen door investeringen te cashen altijd nog kan (tot op zekere hoogte iig). Andersom beslist niet zonder het huis te verkopen.

Ik durf te zeggen dat ik dit graag allemaal 10-15 jaar geleden had geweten, teveel vertrouwd op mooie praat van tussenpersoon, lekker meedoen met de rat-race, gewoon niet genoeg nagedacht over "later", hoog tijd om er iets aan te gaan doen en schade inhalen. We zitten op dit moment inclusief pensioensparen en hypotheekaflossing op een spaarquote van 45% per maand. Mijn doel is om rond mijn 55e gewoon minder / niet meer te hoeven werken en meer kan gaan genieten van het leven.

Ik ga me eens flink inlezen in (o.a.) jullie berichten op het forum...more to come :)

Als je er eerder niet mee bezig was, zou het dan kunnen dat je nog reserveringsruimte hebt? Dat wil zeggen: dat je de pensioen jaarruimte van vorige jaren nog kunt benutten en dus extra geld mag inleggen in een pensioenpotje en daarover (nu) geen inkomensbelasting en VRH hoeft af te dragen. Dat kan tot wel 7 jaar terug. Je inkomen moet er wel hoog genoeg voor geweest zijn, maar als dat het geval is is het een mooie mogelijkheid.

ETA: uiteraard is het volledig aan jou om het vorige compleet te negeren. Het is al vrij gedetailleerd besef ik me. Anyhow, welkom dus :)

[Alfred J Quack]

Puur rekenkundig bezien is de annuitaire hypotheek niet versneld aflossen, maar in plaats daarvan bijv. beleggen in brede indexfondsen een snellere weg naar FO. Dit levert ~7% na inflatie ipv dat het 1.89% bespaart. Als je het preciezer wilt berekenen: zie deze post. Het scheelt echt veel, zeker met zo'n lage hypotheekrente. Bedenk je ook dat versneld aflossen door investeringen te cashen altijd nog kan (tot op zekere hoogte iig). Andersom beslist niet zonder het huis te verkopen.

Niet mee eens. Puur rekenkundig is die 7% na inflatie een gemiddelde gebaseerd op historische gegevens. Het daadwerkelijk aflossen levert gegarandeerd resultaat waar je meteen voordeel van hebt. Daarnaast weet je niet wat de marktrente gaat doen tegen de tijd dat je rentevaste periode voorbij is. Misschien is die dan wel 9% en is de beurs geimplodeerd...
Ook lang niet iedereen wil al z'n geld in de beurs steken dus als je zoiets adviseert zou ik ook adviseren te middelen tussen de 2. Zet een deel op de beurs met de verwachting rendement te krijgen maar los ook af zodat je lasten omlaag gaan. Als de 3 pijlers spaargeld, vastgoed en beleggingen uiteindelijk maar in balans komen, zijn ze niet in balans dan ligt het risico natuurlijk bij degene die het grootste deel van je vermogen bevat.

En als laatste, een hoog spaarbedrag kost ook geld (belasting) terwijl je huis aflossen je huis aflossen geen extra belasting met zich meebrengt (mede dankzij de wet Hillen)

[FireMeNL]

Dank @Spruit en @Wauske voor jullie reacties!

Waarom versneld aflossen? Als ZZP-er loop je financieel meer risico dan iemand in loondienst; ik heb bijv. wel een AOV voor als het echt mis zou gaan, maar dat is te weinig om goed van rond te komen, mijn vrouw zou dan bij kunnen springen, dus hier is een bewust risico genomen. Het gaat ons op dit moment financieel best redelijk voor de wind. Maar ik heb wat gezondheidsissues die niet te genezen zijn en waarvan het ziekteverloop lastig te bepalen is; ik kan er 90 mee worden maar het zou ook kunnen zijn dat ik vanaf m'n 50e wekelijks het ziekenhuis moet bezoeken. Eigenlijk willen we die schuld dus gewoon snel weggepoetst hebben zodat we hier later geen zorgen over hebben. De afweging investeren vs. extra aflossen bedacht ik me de afgelopen tijd ook, ik ga me er eens in inlezen, maar persoonlijk vind ik het wel erg gaaf en enorm fijn om te zien dat de hypotheek nu maandelijks hard in beweging is, de eerste 13 jaar ontvingen we ieder jaar zo'n jaaroverzicht waar telkens hetzelfde openstaande bedrag op stond ;) De rente die we nu hebben is bijna een lachertje, om die reden zou je het inderdaad gewoon lekker uitzingen!

Ook vrouw heeft de smaak nu wat meer te pakken (zij is, niet verkeerd bedoeld, een beetje "yolo" van ons twee), het is voor mij nog wel lastig om tot een daadwerkelijk plan te komen, maar het begint vormen te krijgen...we zijn in een korte periode best veranderd qua instelling en dat maakt het ook wel weer grappig omdat onze omgeving / vriendenkring hier totaal niet mee bezig is.

Hetzelfde bedrag waarmee we nu extra aflossen (500 per maand) investeer ik nu ook in indexfondsen maar daar ben ik pas vorige maand mee begonnen, ik wil kijken of ik deze laatste nog naar +/-1000 per maand kan krijgen, maar dat moet even goed met de vrouw en/of boekhouder worden bekeken i.v.m. loonbelasting en dat soort fratsen ;) Het "schone" inkomen is redelijk goed te bepalen, maar ik hou graag zakelijk ook wat geld achter de hand. We hebben een buffer van ~25k op spaarrekening, die wil ik rond dat niveau proberen te houden, veel meer hoeft er van mij niet bij, het staat stil en levert toch niets op. Daarnaast wordt er nu sinds 2 jaar heel braaf maandelijks 850 EUR weggezet op geblokkeerde pensioenrekeningen binnen mijn maximaal toegestane jaarruimte, een deel banksparen en een deel beleggingen (Brand New Day), ook hier ga ik nog wat schuiven en rekenen, afhankelijk van de rendementen.

@Spruit: goed punt! Bedankt voor je tip; ik heb hier inderdaad aan getwijfeld en ga dit nog uitzoeken, ik meen dat mijn vorige accountant dit wel gebruikte / heeft geregeld, maar daar weet ik eigenlijk te weinig van, volgens mij werd bij IB aangifte wel de FOR verwerkt voor maximale aftrek, maar het inkomen was er toen helemaal niet naar om het ook daadwerkelijk voor oudedag te reserveren.

[Spruit]

Als je op dit moment al investeert terwijl je een hypotheek hebt, doe je in feite hetzelfde als voorgesteld; investeren ipv (nog 500-1000 extra) maximaal aflossen. Goed bezig dus, IMHO :-)

Met die persoonlijke zaken erbij snap ik dat je graag risico's vermindert. Aangezien je al een fors deel van je huis hebt afgelost lijkt het me de moeite waard te onderzoeken welke balans aflossen vs investeren jij en je partner comfortabel vinden (welke woonlasten bijv. goed te dragen zijn bij arbeidsongeschiktheid zou een idee kunnen geven tot hoever je versneld wilt aflossen.)
Zelfs met onzekere korte termijn rendementen in de markt (het gaat om lange termijn immers) en met belastingen erbij, blijft voor mij overeind dat investeren ipv versneld aflossen het meeste oplevert in euro's. Ik heb echter een partner die het daar niet mee eens is en liever "op safe" speelt en opbrengst in vertrouwen is ook heel belangrijk.

Overigens, ik doe het zelf ook vaak bij keuze tussen twee opties die complex zijn: van allebei een beetje. Is niet per se verkeerd, zolang je jezelf maar bewust bent dat het een psychologisch verschijnsel is. Het is beter dan voor de slechtste keus gaan, maar minder goed dan voor de beste optie ;-)

[koenstache]

Hallo allen, hier nog een mustachian in den dop in Nederland. Ik ben me er nu sinds een maandje of wat in het FI concept aan het verdiepen, en ik moet zeggen dat ik het wel een enorm lollig idee vind. Wel is de filosofie erg ingesteld op de VS waar de pensioenregelingen wat kariger zijn dan ze in Nederland normaliter zijn. Wat ik mij zit af te vragen - en ik ben benieuwd of anderen hierover nagedacht hebben - is of het voor de Nederlandse situatie ook zinvol is om zoveel op te bouwen als 25x je jaarlijkse uitgaven. Als ik bij mijnpensioenoverzicht.nl kijk dan krijg ik vanaf mijn 67e een bedrag waarmee ik makkelijk mijn (huidige) maandelijkse uitgaven kan dekken en nog wat overhoud ook (ik heb in het verleden mooi pensioen op kunnen bouwen). Even uitgaande dat dat gehele bedrag geïndexeerd blijft, zou ik dus eigenlijk alleen de jaren tot mijn pensioen moeten kunnen dekken. Ik ben nu 40, stel dat ik dat over 10 jaar FI wil zijn, dan zou ik met 8 a 10 keer mijn jaarlijkse uitgaven bij elkaar gespaard ook rond moeten komen tot mijn pensioen, en dat scheelt nogal wat in vergelijking met het ca. 25x jaaruitgaven verhaal.

Zijn er hier ook mensen die al eens naar een dergelijk scenario gekeken hebben?

[2Cent]

Hallo allen, hier nog een mustachian in den dop in Nederland. Ik ben me er nu sinds een maandje of wat in het FI concept aan het verdiepen, en ik moet zeggen dat ik het wel een enorm lollig idee vind. Wel is de filosofie erg ingesteld op de VS waar de pensioenregelingen wat kariger zijn dan ze in Nederland normaliter zijn. Wat ik mij zit af te vragen - en ik ben benieuwd of anderen hierover nagedacht hebben - is of het voor de Nederlandse situatie ook zinvol is om zoveel op te bouwen als 25x je jaarlijkse uitgaven. Als ik bij mijnpensioenoverzicht.nl kijk dan krijg ik vanaf mijn 67e een bedrag waarmee ik makkelijk mijn (huidige) maandelijkse uitgaven kan dekken en nog wat overhoud ook (ik heb in het verleden mooi pensioen op kunnen bouwen). Even uitgaande dat dat gehele bedrag geïndexeerd blijft, zou ik dus eigenlijk alleen de jaren tot mijn pensioen moeten kunnen dekken. Ik ben nu 40, stel dat ik dat over 10 jaar FI wil zijn, dan zou ik met 8 a 10 keer mijn jaarlijkse uitgaven bij elkaar gespaard ook rond moeten komen tot mijn pensioen, en dat scheelt nogal wat in vergelijking met het ca. 25x jaaruitgaven verhaal.

Zijn er hier ook mensen die al eens naar een dergelijk scenario gekeken hebben?

Ben hier ook wel in geinteresseerd. Vooral in wat er van een pensioen over blijft als je veel eerder stopt met inleggen. Ik heb voor mezelf het idee dat ik weinig terug ga zien met de huidige koppeling aan verwachte levensduur. Ik zou naar verwachting met 71 met pensioen kunnen. Dus als ik met bijvoorbeeld 45 wil stoppen neem ik aan dat er nagenoeg niets over blijft. Misschien een kleine AOW. Dus ik zal toch flink moeten sparen.

Maar ik ben benieuwd of er iemand is die er een berekening voor heeft. In principe zou je je pensioen geld bij je spaar geld op kunnen tellen. Ik wil niet van AOW afhankelijk zijn dus dat zie ik als bonus als het er dan nog is. Ik denk zelf aan pensioen in het buitenland. Dan krijg je sowieso geen AOW meer volgens mij.

[Linea_Norway]

Hallo allen, hier nog een mustachian in den dop in Nederland. Ik ben me er nu sinds een maandje of wat in het FI concept aan het verdiepen, en ik moet zeggen dat ik het wel een enorm lollig idee vind. Wel is de filosofie erg ingesteld op de VS waar de pensioenregelingen wat kariger zijn dan ze in Nederland normaliter zijn. Wat ik mij zit af te vragen - en ik ben benieuwd of anderen hierover nagedacht hebben - is of het voor de Nederlandse situatie ook zinvol is om zoveel op te bouwen als 25x je jaarlijkse uitgaven. Als ik bij mijnpensioenoverzicht.nl kijk dan krijg ik vanaf mijn 67e een bedrag waarmee ik makkelijk mijn (huidige) maandelijkse uitgaven kan dekken en nog wat overhoud ook (ik heb in het verleden mooi pensioen op kunnen bouwen). Even uitgaande dat dat gehele bedrag geïndexeerd blijft, zou ik dus eigenlijk alleen de jaren tot mijn pensioen moeten kunnen dekken. Ik ben nu 40, stel dat ik dat over 10 jaar FI wil zijn, dan zou ik met 8 a 10 keer mijn jaarlijkse uitgaven bij elkaar gespaard ook rond moeten komen tot mijn pensioen, en dat scheelt nogal wat in vergelijking met het ca. 25x jaaruitgaven verhaal.

Zijn er hier ook mensen die al eens naar een dergelijk scenario gekeken hebben?

Ben hier ook wel in geinteresseerd. Vooral in wat er van een pensioen over blijft als je veel eerder stopt met inleggen. Ik heb voor mezelf het idee dat ik weinig terug ga zien met de huidige koppeling aan verwachte levensduur. Ik zou naar verwachting met 71 met pensioen kunnen. Dus als ik met bijvoorbeeld 45 wil stoppen neem ik aan dat er nagenoeg niets over blijft. Misschien een kleine AOW. Dus ik zal toch flink moeten sparen.

Maar ik ben benieuwd of er iemand is die er een berekening voor heeft. In principe zou je je pensioen geld bij je spaar geld op kunnen tellen. Ik wil niet van AOW afhankelijk zijn dus dat zie ik als bonus als het er dan nog is. Ik denk zelf aan pensioen in het buitenland. Dan krijg je sowieso geen AOW meer volgens mij.

Ik ben ook in de situatie dat wij vanaf 67 genoeg pensioen krijgen om van rond te komen, zelfs al zouden we vanaf vandaag nooit meer werken. Ik ben dus bezig om te sparen voor die periode tussen nu en 67. Ik wilde oorspronkelijk van 50 met FIRE, dus 17 jaar te overbruggen met eigen geld (= 17 x gewenste jaarlijkse uitgaven). En je hoeft dus niets over te houden op je 67ste, het mag op. Maar door het allemaal goed op een rijtje te zetten in een spreadsheet, kwam ik erachter dat we waarschijnlijk al eerder genoeg hebben.

Mijn spreadsheet is gebaseerd op het Noorse systeem, dus ik zal het niet hier plaatsen. Maar het principe is dat ik voor elk jaar voor mijn 67ste eenzelfde spreadsheet heb gemaakt, met de volgende kolommen:
- Belegbaar kapitaal (spaargeld, fonds, huurhuizen)
- Vermogensbelasting - vrije voet
- 4% winst min belasting op aandelenwinst
- Extra inkomen voor persoon 1
- Extra inkomen voor persoon 2
- Inkomstenbelasting persoon 1 min vrije voet
- Inkomstenbelasting persoon 2 min vrije voet
- Interen op belegbaar kapitaal

Dan heb ik een overzicht waarin alle belastingvoeten en procenten staan die ik als parameters gebruik in mijn berekeningen op de andere tabbladen. Ook heb ik een veld met het bedrag dat we netto willen hebben tijdens FIRE. Dan berekenen ik op basis van het gewenste jaarinkomen, min de extra inkomsten en aandelen winst, hoeveel ik moet interen op het belegbaar kapitaal. Dit scenario heb ik gemaakt voor verschillende beginbedragen, met een half miljoen euro verschil ertussen. En dan kijk ik in het jaar 67 welk van die beginbedragen uiteindelijk nog ruim boven nul uitkomt. Dat is dan het beginbedrag dat ik moet hebben. Door bijvoorbeeld het extra inkomen te variëren, kan ik het beginkapitaal beïnvloeden.

Op die manier kwam ik erachter dat we al lang genoeg hadden om vanaf mijn 50ste met pensioen te gaan. Toen heb ik nog een paar jaar naar voren ook berekend. Afhankelijk van hoeveel we sparen, de winst op de aandelen en voor hoeveel we ook ons huis kunnen verkopen als we kleiner gaan wonen, kunnen we al eerder moet pensioen. Maar wanneer is me niet helemaal duidelijk, omdat we dus nog in een te duur huis wonen (gekocht net voordat ik deze site ontdekte).

Ik zou zeggen, laat een van jullie ook eens zo'n spreadsheet maken voor het Nederlandse systeem.

[koenstache]

Eerlijk gezegd had ik een veel eenvoudiger spreadsheet gemaakt waarin ik eenvoudigweg een startkapitaal definieer en er elke maand een vast bedrag uithaal voor een bepaalde tijd tot mijn pensioen, met als laatste variabele dan een aangenomen kapitaalgroei. Geeft in ieder geval een ballpark figure, en wat knoppen om aan te draaien.

@2cent, AOW kan je meenemen naar bepaalde landen, moet je zelf maar even kijken op de site van de SVB. En als je kijkt op mijnpensioenoverzicht zou je een idee moeten krijgen wat je krijgt vanaf je pensioenleeftijd. Inhoeverre dat zal kloppen moet de tijd uiteraard uitwijzen.

Mijn idee is dat ik het zonde vind om een enorme pot geld op te bouwen als je die uiteindelijk niet helemaal nodig gaat hebben. Zelfde geldt natuurlijk voor je huis: leuk om je geld in bakstenen te stoppen, maar zoals mijn schoonpa altijd zegt: bakstenen kan je niet opeten :-) Langs de andere kant ben je denk ik wel gevoeliger voor beursfluctuaties, dus ik vraag me af of het met een dergelijk scenario slim is om in ETF's te beleggen, en of je misschien beter voor iets kan kiezen met een lager rendement maar minder risico.

[2Cent]

@2cent, AOW kan je meenemen naar bepaalde landen, moet je zelf maar even kijken op de site van de SVB. En als je kijkt op mijnpensioenoverzicht zou je een idee moeten krijgen wat je krijgt vanaf je pensioenleeftijd. Inhoeverre dat zal kloppen moet de tijd uiteraard uitwijzen.

Mijn idee is dat ik het zonde vind om een enorme pot geld op te bouwen als je die uiteindelijk niet helemaal nodig gaat hebben. Zelfde geldt natuurlijk voor je huis: leuk om je geld in bakstenen te stoppen, maar zoals mijn schoonpa altijd zegt: bakstenen kan je niet opeten :-) Langs de andere kant ben je denk ik wel gevoeliger voor beursfluctuaties, dus ik vraag me af of het met een dergelijk scenario slim is om in ETF's te beleggen, en of je misschien beter voor iets kan kiezen met een lager rendement maar minder risico.

Het lastige is dat alle informatie vanuit de overheid er vanuit gaat dat je werkt tot je pensioen. Ik zit nu wel te kijken naar een pensioenspaarregeling. Daar zou je kunnen sparen met flink belasting voordeel. Maar ik kan niet terug vinden wat er gebeurt als je dit eerder opneemt. Ik vrees hoge kortingen en boetes.

[UncleX]

Wij houden wel in ons achterhoofd dat we vanaf een bepaald moment nog iets tegoed hebben, maar nemen dat voorlopig niet mee in de berekeningen. De (huidige) AOW zou voor een groot deel onze (huidige) vaste lasten dekken en dat is an sich wel prettig om te weten. Van het pensioen blijft bij eerder stoppen al snel weinig van over (zo'n 6% minder per jaar eerder heb ik me laten vertellen) en wie weet wat daar allemaal nog aan verandert de komende jaren. Al met al zullen we waarschijnlijk wel kunnen (over)leven van onze AOW en pensioen, maar het zal geen vetpot zijn. Reizen, uitjes, een keer een andere auto, koelkast of tv zullen dan problematisch zijn en zo willen wij onze oude dag niet slijten. En wie weet welke kosten we nog allemaal gaan krijgen als we ouder zijn? Voorlopig proberen we gewoon een zo groot mogelijke stash op te bouwen en gaan uit van een worst case scenario waarin we helemaal voor onszelf moeten zorgen. In de praktijk zal het dan waarschijnlijk gunstiger uitvallen. Ik zou in elk geval niet "blut" aan mijn AOW willen beginnen, zelfs niet met een afgelost huis.

[koenstache]

@2cent, AOW kan je meenemen naar bepaalde landen, moet je zelf maar even kijken op de site van de SVB. En als je kijkt op mijnpensioenoverzicht zou je een idee moeten krijgen wat je krijgt vanaf je pensioenleeftijd. Inhoeverre dat zal kloppen moet de tijd uiteraard uitwijzen.

Mijn idee is dat ik het zonde vind om een enorme pot geld op te bouwen als je die uiteindelijk niet helemaal nodig gaat hebben. Zelfde geldt natuurlijk voor je huis: leuk om je geld in bakstenen te stoppen, maar zoals mijn schoonpa altijd zegt: bakstenen kan je niet opeten :-) Langs de andere kant ben je denk ik wel gevoeliger voor beursfluctuaties, dus ik vraag me af of het met een dergelijk scenario slim is om in ETF's te beleggen, en of je misschien beter voor iets kan kiezen met een lager rendement maar minder risico.

Het lastige is dat alle informatie vanuit de overheid er vanuit gaat dat je werkt tot je pensioen. Ik zit nu wel te kijken naar een pensioenspaarregeling. Daar zou je kunnen sparen met flink belasting voordeel. Maar ik kan niet terug vinden wat er gebeurt als je dit eerder opneemt. Ik vrees hoge kortingen en boetes.

@ 2Cent, wat je zegt klopt niet helemaal, op de site mijnpensioenoverzicht.nl kan je wel degelijk zien wat je zou krijgen als je nu zou stoppen (en dus nooit meer zou werken daarna), in het tabblad "als mijn situatie verandert". Je AOW opbouw gaat trouwens ook door als je niet werkt, zolang je in Nederland blijft wonen. Inhoeverre dat gegarandeerd is is natuurlijk moeilijk te zeggen (bijvoorbeeld de indexatie van je opgebouwde pensioen als je slaper wordt kan dan een issue zijn?), maar als ik zo even kijk dan zit ik in mijn eentje al op wat wij nu maandelijks uitgeven - en ik heb nog een partner ook die pensioen opbouwt. Wat een veel lastiger in te schatten variabele is (vind ik in ieder geval) is hoe de pensioenleeftijd zich zal ontwikkelen. Ikzelf ben van '77, en mijn huidige pensioenleeftijd is al 70 en 3 maanden!!! Dus ik heb op de kop af nog 30 jaar te overbruggen. (Wow...) Aangezien de vaste pensioenleeftijd is losgelaten, en de sterftetabellen naar verwachting alleen maar omhoog zullen gaan wordt het dus heel lastig om uit te rekenen hoe je op nul uit gaat komen. Misschien is die 25x je jaarlijkse uitgaven wat dat betreft toch niet zo gek als je echt eerder wilt stoppen in NL... Jammer, want het betekent wel dat je vanaf het moment dat je met pensioen gaat ineens weer een stuk meer krijgt, terwijl je er misschien (waarschijnlijk?) helemaal niet op zit te wachten.
Eerlijk gezegd zie ik me ook niet zo gauw helemaal stoppen (ook niet over 10 jaar als ik volgens eigen berekening wel FI behaald zou moeten hebben), ik vind m'n werk veel te leuk. En mijn vrouw ook. Ik zit ook langzaamaan te denken aan een meer trapsgewijze aanpak dat ik geleidelijk aan ons gezamelijk salaris aanvul met opgebouwd kapitaal. Alleen moet ik nog even denken hoe dat eruit zou zien :-)

[Linea_Norway]

Andere variabelen naast de pensioenleeftijd die nog kunnen gaan veranderen zonder dat je daar invloed op hebt:
- BTW tarief
- Inkomstenbelasting. Die moet je ook over je pensioen betalen.
- Stabiliteit van de Euro en landen binnen de Euro
- Indeksregulering van je pensioen.

Het enige dat je nog kunt doen als het leven te duur wordt is naar een goedkoper land vertrekken. Ik hoop dat ze niet op het idee komen om AOW te gaan korten op mensen die bijv in Portugal gaan wonen.

[koenstache]

Andere variabelen naast de pensioenleeftijd die nog kunnen gaan veranderen zonder dat je daar invloed op hebt:
- BTW tarief
- Inkomstenbelasting. Die moet je ook over je pensioen betalen.
- Stabiliteit van de Euro en landen binnen de Euro
- Indeksregulering van je pensioen.

Het enige dat je nog kunt doen als het leven te duur wordt is naar een goedkoper land vertrekken. Ik hoop dat ze niet op het idee komen om AOW te gaan korten op mensen die bijv in Portugal gaan wonen.

Altijd fijn, al die bekende onbekenden! Overigens wel wat kanttekeningen: wbt BTW tarief, ergens zou je verwachten dat BTW tarieven in verhouding blijven met inkomens/pensioenuitkeringen van de burgers, anders krijg je toch koopkrachtproblemen lijkt mij. Stabiliteit van de Euro, en/of stabiliteit van landen, wie zal het zeggen? Ikzelf ben een Eur-optimist, en denk nog steeds dat we beter af zijn met dan zonder. Maar zelfs als de EU uit elkaar valt heeft Nederland een heel stabiele basis. Even duimen dat er geen oorlog/grote rampen komen :-P En wat je noemde indeksregulering (ik neem aan dat je indexatie bedoelt), dat zie je nu bijvoorbeeld als issue, waar in de huidige (nog steeds niet achter de rug zijnde) pensioencrisis: indexatie is geen verworvenheid. Toch geloof ik ook daar dat ervoor gewaakt zal worden dat de koopkrachtsderving niet te groot wordt, want daar zou de economie ook onder lijden. 

Toch vraag ik me af of er een goede basis is voor pessimisme richting de toekomst: de vergrijzingsgolf passeert ook een keer, en ik heb ergens het gevoel dat aan de andere kant van die golf wel eens een stuk meer ruimte zou kunnen zijn dan er nu voor ogen is. Wederom optimistische naïviteit waarschijnlijk!

Je weet wel dat ze gaan veranderen (helemaal over een periode van 30 jaar gezien!!!), maar iets van een voorspelling is schier onmogelijk. Altijd fijn als je een beetje rekensommetjes/modelletjes wilt maken. Om het gezellig te houden zullen we de lijst maar niet uitbreiden met alle andere mogelijke (doem)scenario's. Rode draad is wel duidelijk: nothing is certain except death and taxes.

@Linda_Norway: Wbt verhuizen naar een goedkoper land zit je denk ik wel goed als je startpunt Noorwegen is: veel duurder qua leefkosten kan je denk ik moeilijk vinden :-) Tenminste, dat valt misschien nog te bezien als de olieprijs blijft hangen waar hij nu zit!

Maar terug naar mijn oorspronkelijke punt, als ik het goed begrijp dan nemen jullie mogelijke pensioenopbouw typisch niet mee in hun berekeningen. Snap ik zelf ook wel, ik twijfel erg!

[Linea_Norway]

@koenstache.

Wat betreft de vergrijzingsgolf... Hebben niet al die baby boomers gemiddeld 2,2 weer kind gekregen, die allemaal gemiddeld een lang leven krijgen? Dat houdt denk ik in dat de bevolking nog niet snel gaat afnemen. Pas als mensen minder kinderen gaan krijgen of de immigratie/emigratie zorgt voor minder mensen, gaat de bevolking afnemen. Qua in de toekomst kijken, dat kan niemand. Ik hoop altijd maar dat het mijn tijd wel zal duren. Maar stel dat ik nog 40 jaar tegoed heb, in die 40 jaar kan er een hoop gebeuren.

Ik houd dus wel rekening met mijn Noorse pensioen en AOW. Dus ik reken erop dat mijn stash op mijn 67ste op mag zijn, afgezien van een afbetaald, goedkoop huis hebben.

[Shamantha]

Dus ik heb op de kop af nog 30 jaar te overbruggen. (Wow...) Aangezien de vaste pensioenleeftijd is losgelaten, en de sterftetabellen naar verwachting alleen maar omhoog zullen gaan wordt het dus heel lastig om uit te rekenen hoe je op nul uit gaat komen. Misschien is die 25x je jaarlijkse uitgaven wat dat betreft toch niet zo gek als je echt eerder wilt stoppen in NL...

Over die factor 25: dat is niet specifiek gebaseerd op het aantal jaren, maar op een SWR van 4%. Dat is het punt dat je kapitaal nooit meer minder wordt. Ik denk dat dit in NL voor de jaren na het pensioen een wel erg veilige marge is, en dat je gerust in kunt teren op je kapitaal, tenzij je alles aan je kinderen na wilt laten. Je Withdrawal Rate is dan hoger, en het aantal jaren lager.
Ik reken met twee bedragen en fases: eentje tot ongeveer pensioen, deze jaren moet ik alles zelf betalen, en eentje na pensioen, waar ik er van uit ga dat 50% van mijn kosten al gedekt zijn, dat is nog best conservatief want ik zou er nu al van rond kunnen komen.

[koenstache]

Dus ik heb op de kop af nog 30 jaar te overbruggen. (Wow...) Aangezien de vaste pensioenleeftijd is losgelaten, en de sterftetabellen naar verwachting alleen maar omhoog zullen gaan wordt het dus heel lastig om uit te rekenen hoe je op nul uit gaat komen. Misschien is die 25x je jaarlijkse uitgaven wat dat betreft toch niet zo gek als je echt eerder wilt stoppen in NL...

Over die factor 25: dat is niet specifiek gebaseerd op het aantal jaren, maar op een SWR van 4%. Dat is het punt dat je kapitaal nooit meer minder wordt. Ik denk dat dit in NL voor de jaren na het pensioen een wel erg veilige marge is, en dat je gerust in kunt teren op je kapitaal, tenzij je alles aan je kinderen na wilt laten. Je Withdrawal Rate is dan hoger, en het aantal jaren lager.
Ik reken met twee bedragen en fases: eentje tot ongeveer pensioen, deze jaren moet ik alles zelf betalen, en eentje na pensioen, waar ik er van uit ga dat 50% van mijn kosten al gedekt zijn, dat is nog best conservatief want ik zou er nu al van rond kunnen komen.

@Shamantha: Ik snap waar de 25x vandaan komt, en volgens mij is dat nou ook net waar het risico zit als je een kapitaal gaat opbouwen om daarna weer op te eten: er zit geen marge (a la de SWR) in een op te eten kapitaal - tenminste, niet als je bijvoorbeeld met ETF's werkt: stel dat er halverwege je afbouwtijd een stevige koersval plaatsvindt, dan zit je met een probleem omdat je dan een tijd lang inteert op een bedrag dat flink lager is geworden; je kapitaal slinkt dan een stuk sneller dan verwacht. In hoeverre houd je hier rekening mee in je berekeningen?

Ik heb even gerekend met de beurscrash van 2005 als casus en een tienjarige afbouwperiode (crash na een drietal jaar), en dan zie je dat je toch een flinke veiligheidsmarge ingebouwd moet hebben wil je niet nat gaan met ETF's.

[UncleX]

Wat Koenstache zegt, als ik het goed begrijp, is volgens mij waar het om draait. De 4% swr zegt eigenlijk alleen maar dat een bepaalde portefeuille in 96% van een bepaald aantal periodes van 30 jaar niet minder waard geworden is als je er maximaal 4% per jaar van opgenomen hebt. Bij 7% wordt het 85% van de gevallen, maar nog steeds 30 jaar. Je kunt (volgens mij) niet simpel uitrekenen hoeveel procent je veilig op kunt nemen als je bv. maar 15 jaar hoeft en het geld op mag/moet. Dan zou je die hele statistische exercitie opnieuw moeten doen met die specifieke voorwaarden. En stel dat dan zou blijken dat je 8% mag opnemen en dat je 80% kans hebt dat het uitkomt, dan heb je nog steeds 20% kans dat het niet uitkomt.

Toch denk ik dat je best meer dan 4% kunt opnemen als je maar 15 i.p.v. 30 jaar hoeft te overbruggen, maar ik persoonlijk zou niet te zeer de grens opzoeken (eindbedrag 0 euro) en ook proberen flexibel te zijn mocht het eens tegenzitten. Eventueel een reservepot in obligaties aanhouden om na een crash de aandelenportefeuille aan te vullen. En je kunt natuurlijk altijd je geld op een spaarrekening zetten en dat bedrag delen door het aantal resterende jaren. Als je daarvan rond kunt komen zit je redelijk veilig, maar dan heb je geen rendement.

[koenstache]

Wat Koenstache zegt, als ik het goed begrijp, is volgens mij waar het om draait. De 4% swr zegt eigenlijk alleen maar dat een bepaalde portefeuille in 96% van een bepaald aantal periodes van 30 jaar niet minder waard geworden is als je er maximaal 4% per jaar van opgenomen hebt. Bij 7% wordt het 85% van de gevallen, maar nog steeds 30 jaar. Je kunt (volgens mij) niet simpel uitrekenen hoeveel procent je veilig op kunt nemen als je bv. maar 15 jaar hoeft en het geld op mag/moet. Dan zou je die hele statistische exercitie opnieuw moeten doen met die specifieke voorwaarden. En stel dat dan zou blijken dat je 8% mag opnemen en dat je 80% kans hebt dat het uitkomt, dan heb je nog steeds 20% kans dat het niet uitkomt.

Toch denk ik dat je best meer dan 4% kunt opnemen als je maar 15 i.p.v. 30 jaar hoeft te overbruggen, maar ik persoonlijk zou niet te zeer de grens opzoeken (eindbedrag 0 euro) en ook proberen flexibel te zijn mocht het eens tegenzitten. Eventueel een reservepot in obligaties aanhouden om na een crash de aandelenportefeuille aan te vullen. En je kunt natuurlijk altijd je geld op een spaarrekening zetten en dat bedrag delen door het aantal resterende jaren. Als je daarvan rond kunt komen zit je redelijk veilig, maar dan heb je geen rendement.

Exact. Hoe meer ik erover nadenk, hoe minder aantrekkelijk het wordt om een afbouw scenario na te streven. Als je het al zou willen doen dan zou je denk ik uit moeten gaan van laag risico/laag rendement beleggingen zoals inderdaad obligaties of zelfs inderdaad een spaarrekening, want het swr concept gaat hier gewoon niet voor vliegen. Wat bijvoorbeeld een scenario zou zijn is om je vermogen te laten groeien met EFT's, maar geleidelijk aan om te zetten naar een lager risico belegging en het dan zo te doen. Dan leg je het grote risico in de opbouwfase wanneer je nog de mogelijkheid hebt om in te grijpen/je plannen te wijzigen. ga ik nog eens over nadenken :-)

[royy]

Wat ook een heel interessante optie is geleidelijk aan parttime te gaan werken. Toch een beetje het gevoel van vrijheid. Je hebt rustig de tijd om je extra vrije dagen in te vullen. Je kunt zelfs gaan kijken hoeveel uur je moet werken per week om recht te krijgen op bepaalde toeslagen/andere belastingschijf te komen. Hoe meer je er over nadenkt, hoe interessanter het wordt!

[Spruit]

Of gewoon niet fulltime gaan werken, maar van meet af aan parttime. Moet je bestedingspatroon wel naar zijn, maar ook met een (modale) parttime baan kun je nog prima sparen. Dan snijdt t mes aan twee kanten.
Stuk makkelijker als je geen lifestyle inflatie ongedaan hoeft te maken voordat je parttime "mag" gaan werken. Nadeel: een wereldreis oid is lastig, net als verhuizen naar Verweggistan.

[koenstache]

Wat ook een heel interessante optie is geleidelijk aan parttime te gaan werken. Toch een beetje het gevoel van vrijheid. Je hebt rustig de tijd om je extra vrije dagen in te vullen. Je kunt zelfs gaan kijken hoeveel uur je moet werken per week om recht te krijgen op bepaalde toeslagen/andere belastingschijf te komen. Hoe meer je er over nadenkt, hoe interessanter het wordt!

Dit is een scenario waar ik nu naar zit te kijken. Mijn vrouw en ik werken allebei, en wij kunnen nu al maandelijks ruim dezelfde hoeveelheid als dat we maandelijks uitgeven apart zetten. Ik zit nu op 0,9 FTE, maar omdat we even met een kinderopvang probleem zitten (en ik het erg leuk vind om bij de kinderen te zijn) ga ik op korte termijn naar 0,8. Uiteindelijk wil ik toewerken naar 0,6 FTE oftwel 3 dagen in de week.

Dat scheelt inderdaad in je belastingschijven, maar ik heb ook een hypotheek dus het scheelt ook weer in hypotheekrenteaftrek. En wat betreft toeslagen moet je je niet altijd rijk rekenen want toeslagen zijn ook weer gekoppeld aan je eigen vermogen: teveel eigen vermogen betekent geen toeslag meer. Dus, als je richting FI opbouwt - wat wij ook aan het doen ben - moet je er wel rekening mee houden dat toeslagen die je nu wel krijgt op een bepaald moment stopgezet worden omdat je teveel eigen vermogen hebt. Ik vind dat persoonlijk niet erg - ik vind het zelfs wel logisch en terecht - maar het is wel iets om in gedachten te houden als je gaat rekenen richting FI.

[2Cent]

Wat ook een heel interessante optie is geleidelijk aan parttime te gaan werken. Toch een beetje het gevoel van vrijheid. Je hebt rustig de tijd om je extra vrije dagen in te vullen. Je kunt zelfs gaan kijken hoeveel uur je moet werken per week om recht te krijgen op bepaalde toeslagen/andere belastingschijf te komen. Hoe meer je er over nadenkt, hoe interessanter het wordt!

Vind het wel een beetje misbruik van het systeem maken als je expres minder gaat werken en dan allerlei toeslagen gaat aanvragen. Dan kun je net zo goed "FI" zijn en van een uitkering gaan leven.

[koenstache]

Wat ook een heel interessante optie is geleidelijk aan parttime te gaan werken. Toch een beetje het gevoel van vrijheid. Je hebt rustig de tijd om je extra vrije dagen in te vullen. Je kunt zelfs gaan kijken hoeveel uur je moet werken per week om recht te krijgen op bepaalde toeslagen/andere belastingschijf te komen. Hoe meer je er over nadenkt, hoe interessanter het wordt!

Vind het wel een beetje misbruik van het systeem maken als je expres minder gaat werken en dan allerlei toeslagen gaat aanvragen. Dan kun je net zo goed "FI" zijn en van een uitkering gaan leven.

Helemaal mee eens! Mijn plan is gewoon kapitaal opbouwen voor FI met als consequentie dat ik op een bepaald moment toeslagen die ik nu nog wel krijg gedag moet zeggen. Aangezien ik (volgens mijn berekeningen) genoeg ruimte heb wil ik wel wat minder gaan werken, maar ik ga zeker niet stoppen of zoveel minder werken dat wij niet meer opbouwen. Ik vind het afscheid nemen van toeslagen niet erg omdat mijn aanname is dat ik ook zonder kan, en ik zie die toeslagen liever gaan naar mensen die ze echt nodig hebben.