Author Topic: Any Dutch Mustachians here.  (Read 680812 times)

2Cent

  • Pencil Stache
  • ****
  • Posts: 744
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #900 on: January 30, 2018, 09:21:18 AM »
De rente van de centrale bank is zowat negatief. Maar ze rekenen nog altijd een flinke winst marge bij het uitgeven van leningen. Het is natuurlijk onzin dat de middelen zijn uitgeput als de rente 0% is. De echte rente is namelijk rente + inflatie. En die kunnen ze opvoeren door meer geld bij te drukken. Aangezien 2017 een zeer goed jaar voor Europa was lijkt het me dat de kans bestaat dat de rente een beetje omhoog zal gaan. Maar dankzij de Brexit vermoed ik dat ze hier mee zullen wachten tot het stof daar gedaald is. Anders stromen er ineens banen richting Londen in plaats van andersom.

Het grote risico van de huidige lage rente is niet dat we geen wapens meer hebben, maar dat mensen geld gaan investeren in dingen die het niet waard zijn omdat ze het toch gratis kunnen lenen wat lijd tot bubbels. Op de huizen markt is dat nu al zichtbaar. 200.000 euro voor een klein oud huis is goedkoop in de grote steden. Het is net een potje poker waar iedereen eerst steeds verhoogd, en daarna steeds mee gaat. Op een gegeven moment wil niemand hoger bieden en komen de kaarten op tafel. Zo ook ik de markt. Op een gegeven moment wil men waarde voor het geld zien en komt er een correctie naar realistische prijzen. En dan herhaalt 2008 zich.

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #901 on: January 30, 2018, 03:59:41 PM »
Ik zag een stad verderop een exacte kopie van ons huis te koop staan vandaag. Ruim 75 m2, 2,5 slaapkamer, rijtjeshuis in een naoorlogse wijk aan de rand van de binnenstad. Ons huis hebben we gekocht in '15 met een taxatiewaarde van 132500. Dit zelfde huis staat voor 275000 te koop. En dan hebben we het niet eens over de Randstad. Het huis was wel netjes onderhouden met een moderne keuken en badkamer, maar bijna 3 ton voor een klein arbeidershuisje, dat is echt te idioot voor woorden. Om me heen zie ik veel mensen meegesleept worden in die bubbel, vlug je huis verkopen nu je er veel voor krijgt, en er geen seconde bij stilstaan dat hun nieuwe huis óók veel te duur is. En de overwaarde gebruik je natuurlijk niet voor een wat lagere hypotheek, maar voor een mooie nieuwe keuken. Het lijkt wel alsof niemand zich nog kan herinneren dat de huizenprijzen ook kunnen dalen.

Linea_Norway

  • Walrus Stache
  • *******
  • Posts: 8569
  • Location: Norway
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #902 on: January 31, 2018, 12:27:08 AM »
<...>Het lijkt wel alsof niemand zich nog kan herinneren dat de huizenprijzen ook kunnen dalen.

Dat is toch raar. Dat is kort geleden nog gebeurd in Nederland. Maar dat was in de hogere prijsklasse, dus misschien een andere groep mensen. Bijvoorbeeld bij mijn moeder in de straat zijn de huizenprijzen nog lang niet terug op het niveau dat ze hadden voor die laatste huizenkrach van een paar jaar geleden.

Spruit

  • Handlebar Stache
  • *****
  • Posts: 1203
  • Location: Netherlands
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #903 on: January 31, 2018, 03:51:04 AM »
Het lastige is, ook al kun jijzelf nog wel herinneren wat er gebeurde in 2008; als de rest van je dorp/stad/land de prijzen opdrijft dan "moet" je wel mee. Je moet toch ergens wonen. Zeker gezien het tekort aan (betaalbare) huurwoningen in Nederland wordt je voor een min of meer voldongen feit gesteld. Ik ben nog altijd heel blij met ons betaalbare vrije sector huurhuis, dat voelt nog regelmatig alsof we de loterij hebben gewonnen. Dat geeft me de luxe te mopperen op de huizenprijzen met een dak boven mijn hoofd en rustig af te wachten tot de prijzen (hopelijk, voor mij dan) weer eens flink gaan dalen. Ik denk dat veel starters zich opgejaagd voelen door die almaar stijgende prijzen: snel nu kopen, want het wordt alleen maar duurder (en de regels worden strenger, meer inleg nodig etc.).

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #904 on: January 31, 2018, 04:39:38 PM »
In veel regio's verkoopt de lokale woningbouwvereniging nog steeds huizen in het goedkopere segment, soms zelfs met flinke korting voor mensen met een aantoonbaar laag inkomen. Zo komen wij ook aan ons huis. Dit is niet ons droomhuis, maar in een markt als deze wel een goed alternatief om de bubbel uit te zingen. Na de korting betaal je voor een huis bij ons in de straat nu netto €100.000 . Wij betaalden 3 jaar geleden netto €79.500. We moesten op korte termijn uit ons bouwvallige huurappartement in de vrije sector, omdat de gemeente onze huisjesmelker ging aanpakken. We hadden de keus tussen nóg duurder huren in de vrije sector of een heel goedkoop huis kopen. Ik ben blij dat dat laatste gelukt is.

PC2K

  • 5 O'Clock Shadow
  • *
  • Posts: 32
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #905 on: February 01, 2018, 07:28:03 AM »
In veel regio's verkoopt de lokale woningbouwvereniging nog steeds huizen in het goedkopere segment, soms zelfs met flinke korting voor mensen met een aantoonbaar laag inkomen. Zo komen wij ook aan ons huis. Dit is niet ons droomhuis, maar in een markt als deze wel een goed alternatief om de bubbel uit te zingen. Na de korting betaal je voor een huis bij ons in de straat nu netto €100.000 . Wij betaalden 3 jaar geleden netto €79.500. We moesten op korte termijn uit ons bouwvallige huurappartement in de vrije sector, omdat de gemeente onze huisjesmelker ging aanpakken. We hadden de keus tussen nóg duurder huren in de vrije sector of een heel goedkoop huis kopen. Ik ben blij dat dat laatste gelukt is.

Zelfs die woningen worden duurder.

In het complex waar ik het gekocht heb van de woningbouw was ik in 2012 een van de eerste; €92.500. Buurvrouw die in de diepte punt van de crisis heeft gekocht heeft hem voor €82.500 gekocht (en ook nog eens de helft van mijn hyptheek rente). De laatste die ik tekoop zag staan was al voor €125.000 vragarpijs en was binnen no-time verkocht.

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #906 on: February 01, 2018, 12:12:22 PM »
Uiteindelijk worden alle woningen duurder als de huizenprijzen stijgen, en de goedkopere opties zijn niet voor iedereen weggelegd. Maar ik word vaak een beetje weggelachen door vrienden, alsof het echt een idioot idee is om een huis van de woningbouw te kopen. In onze stad zijn er rond de honderd verschillende gebouwen / straten waarin huizen worden verkocht, in verschillende typen buurten en prijsklassen. Het is echt niet zo dat al die huizen krotten zijn met alleen maar buren met een strafblad. Als je overweegt een huis te kopen, is het in ieder geval de moeite waard om het uit te zoeken voor je 3-4 ton uitgeeft. En als de prijzen weer dalen, denk ik toch dat het toch wat langer duurt voor ik onderwater sta (en ik heb terugkoopgarantie).

Ik kan me voorstellen dat het nu wel moeilijker is om aan zo'n woning te komen. Hier houdt de woningbouw bewust een beetje een rem op de markt: op elke locatie wordt maar 1 x per 3 maanden een huis verkocht. Als er dus twee bewoners in dezelfde periode vertrekken, staat een van de woningen langer leeg. De woningen worden verloot, wij waren destijds nummer 3 van 10, maar ik hoorde dat er op het huis van de buurvrouw wel 20 reacties waren. Dat huis is uiteindelijk nog steeds twee keer verloot voor er een koper was: veel mensen loten standaard mee op alle woningen in een bepaalde buurt of stadsdeel, maar zijn niet echt geïnteresseerd. Als je echt op een hele specifieke plek wilt wonen, moet je misschien water langer wachten, maar je zit in ieder geval niet met concurrentie en boven de vraagprijs bieden. Zo heeft alles voor- en nadelen.

PC2K

  • 5 O'Clock Shadow
  • *
  • Posts: 32
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #907 on: February 02, 2018, 06:59:06 AM »
Uiteindelijk worden alle woningen duurder als de huizenprijzen stijgen, en de goedkopere opties zijn niet voor iedereen weggelegd. Maar ik word vaak een beetje weggelachen door vrienden, alsof het echt een idioot idee is om een huis van de woningbouw te kopen. In onze stad zijn er rond de honderd verschillende gebouwen / straten waarin huizen worden verkocht, in verschillende typen buurten en prijsklassen. Het is echt niet zo dat al die huizen krotten zijn met alleen maar buren met een strafblad. Als je overweegt een huis te kopen, is het in ieder geval de moeite waard om het uit te zoeken voor je 3-4 ton uitgeeft. En als de prijzen weer dalen, denk ik toch dat het toch wat langer duurt voor ik onderwater sta (en ik heb terugkoopgarantie).

Ik kan me voorstellen dat het nu wel moeilijker is om aan zo'n woning te komen. Hier houdt de woningbouw bewust een beetje een rem op de markt: op elke locatie wordt maar 1 x per 3 maanden een huis verkocht. Als er dus twee bewoners in dezelfde periode vertrekken, staat een van de woningen langer leeg. De woningen worden verloot, wij waren destijds nummer 3 van 10, maar ik hoorde dat er op het huis van de buurvrouw wel 20 reacties waren. Dat huis is uiteindelijk nog steeds twee keer verloot voor er een koper was: veel mensen loten standaard mee op alle woningen in een bepaalde buurt of stadsdeel, maar zijn niet echt geïnteresseerd. Als je echt op een hele specifieke plek wilt wonen, moet je misschien water langer wachten, maar je zit in ieder geval niet met concurrentie en boven de vraagprijs bieden. Zo heeft alles voor- en nadelen.

De meeste verkocht woningbouw woningen zijn wel een beetje uitgeleefd, heb er veel van bezichtigd. Vond het terugkoop garantie wel leuk klinken. Uiteindelijk bij een woningbouw gekocht die het niet terugkoopt. Het complex waar ik woon wordt afgestoten. Is een studentenkamer verhuurder die ooit woningbouw dingen deed. Nu gaan ze weer terug naar hun core-business. Voordeel voor een appartement met bouwjaar 1988, weinig problemen, goed geisoleerd en mijne was in heel goede staat. 

Linea_Norway

  • Walrus Stache
  • *******
  • Posts: 8569
  • Location: Norway
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #908 on: February 02, 2018, 11:32:44 AM »
Ik heb vrienden die hun eigen huurwoning hebben gekocht, inmiddels alweer jaren geleden. Toen ze er voor het eerst gingen wonen, was de woning nieuw.

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #909 on: February 03, 2018, 05:05:21 AM »
Voor ons was het feit dat het huis niet was opgeknapt voor de verkoop juist een pré. Tegenwoordig zie je dat veel huizen voor de verkoop stevig onder handen worden genomen, omdat je voor zulke dingen niet meer kan bijlenen. Wij hadden wat eigen geld en zochten juist een huis dat niet instapklaar was. Het VT wonen interieur is niet onze smaak, maar we zijn ook niet het soort mensen dat dingen gaat vervangen die nog goed zijn.

Het huis was recent wel van buiten opgeknapt, inclusief vervangen van het dak, en bouwtechnisch was het helemaal OK, maar cosmetisch was het 'mwah'. In sommige kamers lag geen vloer en we moesten nog zelf muren, deuren en trap schilderen. Al met al heeft ons dat een week gekost en ongeveer €3000, wat we prima konden betalen. We wisten ook dat de keuken en badkamer binnen 5-10 jaar aangepakt moesten worden. De badkamer hebben we inmiddels al gedaan ( voor €1000) de keuken moet nog een keer. Voor ons was dit huis ook een beetje een experiment in hoe leuk we dat klussen nou echt vinden, voor we een écht klushuis kopen.

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #910 on: February 16, 2018, 07:26:45 AM »
Ik hoorde dit vanmorgen op de radio:  https://www.nu.nl/sparen/5136428/meeste-nederlanders-hebben-kleine-financiele-buffer.html
Een tijdje terug hoorde ik ook nog dat de gemiddelde Nederlander een vermogen heeft van €22.000, inclusief huis (al is dat natuurlijk iets anders dan mediaan, volgens mij lag dat nog veel lager).

Ik vind dat toch wel schrikbarende cijfers, zijn wij zo "abnormaal?".  Het is lastig om over zulke zaken irl te praten, ik kan me haast niet voorstellen dat 80% van de mensen met een aflossingsvrije hypotheek écht denkt dat die niet afgelost moet worden, en dat 60% van de mensen geen geld opzij zet voor later.

2Cent

  • Pencil Stache
  • ****
  • Posts: 744
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #911 on: February 16, 2018, 09:23:41 AM »
Ik hoorde dit vanmorgen op de radio:  https://www.nu.nl/sparen/5136428/meeste-nederlanders-hebben-kleine-financiele-buffer.html
Een tijdje terug hoorde ik ook nog dat de gemiddelde Nederlander een vermogen heeft van €22.000, inclusief huis (al is dat natuurlijk iets anders dan mediaan, volgens mij lag dat nog veel lager).

Ik vind dat toch wel schrikbarende cijfers, zijn wij zo "abnormaal?".  Het is lastig om over zulke zaken irl te praten, ik kan me haast niet voorstellen dat 80% van de mensen met een aflossingsvrije hypotheek écht denkt dat die niet afgelost moet worden, en dat 60% van de mensen geen geld opzij zet voor later.
Er is natuurlijk een verschil tussen normaal en gemiddeld. Ik denk dat er best veel Nederlanders zijn met een flinke spaarpot. Daar tegenover staan inderdaad een heleboel mensen met niets of met schulden. Gemiddeld 22k is niet zo slecht, zeker omdat het pensioen niet mee wordt geteld.

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #912 on: February 16, 2018, 12:04:33 PM »
Het klopt dat het om gemiddelde gaat, ik heb het zojuist even gegoogeld en de mediaan ligt rond de 19k. Het gaat om vermogen inclusief huis, dan vind ik het toch niet veel. Ik snap dat de meeste mensen dat niet op hun spaarrekening hebben staan, maar de meerderheid van de Nederlanders heeft een koophuis, de huizenprijzen zijn weer op pre-crisisniveau en de hypotheekregels zijn flink aangescherpt. Er staan niet niet meer zoveel huizen onder water.

Er is natuurlijk altijd een groep met lagere inkomens en daarvan zal zeker het deel dat sociaal huurt waarschijnlijk niet zo heel veel vermogen hebben. Blijkbaar heb ik door al die jaren vrekken een beetje een vertekend beeld van wat 'normaal' is.

Spruit

  • Handlebar Stache
  • *****
  • Posts: 1203
  • Location: Netherlands
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #913 on: February 17, 2018, 03:32:40 AM »
Had het hier laatst nog met mijn ouders over; dat we wel een huis kunnen kopen en verbouwen maar dat dan "alle" buffer weg is en we dat nogal eng/niet wijs vinden. Blijkt; we hebben dan alsnog meer spaargeld over dan zij nu hebben. En zij voelen zich hier prettig (genoeg) bij.
Dus mijn beeld over normaal is zeker anders dan van hen. Zij hebben overigens nu wel het huis afbetaald dus met hun nettowaarde zal het wel snor zitten.

Wat natuurlijk wel is, is dat mensen die recenter een hypotheek hebben afgesloten dat voor een veel hoger bedrag hebben gedaan dan hun voorgangers in de jaren tachtig en eerder. Dus als je dan naar alle huishoudens kijkt kom je op een behoorlijk grote hypotheekschuld uit die van het gespaarde wordt afgetrokken. En ik weet niet of de WOZ waarde überhaupt wordt meegenomen ter compensatie?
 In werkelijkheid zit er een groot verschil in nettowaarde tussen verschillende bevolkingsgroepen. Dat verschil is groter aan het worden.

unif

  • 5 O'Clock Shadow
  • *
  • Posts: 1
  • Location: Netherlands
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #914 on: February 19, 2018, 01:41:24 AM »
Hallo iedereen,

Zeer leuk om te zien dat er hier nog meer Nederlandstalige mensen zijn.
Ik lees deze site al een tijdje, post alleen nooit.

Vorige jaar (2017) had ik een nogal lage saving rate van 5.92%, ik heb toen een huis gekocht, en gelijk alle verbouwingskosten en zonnepanelen, pelletkachel en muur- en spouw isolatie
in één keer als kosten opgenomen in mijn excel bestand.
Indien ik die kosten niet meereken kom ik uit op >75%.

Mijn lange jaar gemiddelde van 2012 t/m 2017 is 53.84% (saving rate)


« Last Edit: February 19, 2018, 01:44:20 AM by unif »

Spruit

  • Handlebar Stache
  • *****
  • Posts: 1203
  • Location: Netherlands
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #915 on: February 19, 2018, 10:21:20 AM »
Netjes hoor! >75% zonder verbouwing en zelfs nog een positieve ratio mét verbouwing. Petje af!

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #916 on: April 17, 2018, 07:34:40 AM »
Heeft er hier iemand ervaring met bankbeleggen (dus voor pensioen)?

Wij werken allebei bij werkgevers die geen pensioenvoorziening aanbieden. Vriend nu 5 jaar bij zijn huidige werkgever, ik 2 jaar bij die van mij. We hebben allebei een inkomen dat maar een stukje boven de AOW-franchise uitkomt, we hebben dus maar een beetje jaarruimte. We sparen / beleggen allebei wel, dus er is wel vermogen, maar nu is het nog vrij toegankelijk. Je mag de jaarruimte tot 7 jaar later nog benutten, vandaar dat we de afgelopen jaren de beslissing voor ons uit hebben geschoven. We hebben nu wel het punt bereikt dat we toch iets willen regelen, om de volgende redenen:
- we sparen, beleggen en lossen onze hypotheek af (niet versneld) dus we bouwen vermogen op en op een bepaald moment gaan we vermogensrendementheffing betalen (nu nog niet)
- vermogen dat vrij beschikbaar is, is heel handig, maar kun je ook weer makkelijk kwijtraken, mocht je zorg nodig hebben, in de bijstand belanden etc. Een vrij beschikbare spaarrekening moet je opeten, een bankspaar/beleggingsrekening niet. Omdat ik geen pensioen via een regulier pensioenfonds heb (verplicht afgekocht, bedrag van €500 in huis gestopt) en mijn vriend nauwelijks (€100 per jaar na 7 jaar inleggen) is dit voor ons heel belangrijk
- wij verwachten dat tegen de tijd dat wij onze reguliere pensioendatum bereiken (rond 2060) de voorzieningen niet meer zo zijn als tegenwoordig
- we verwachten in inkomen omhoog te gaan de komende jaren (met name ik) en door nu onze reserveringsruimte te gaan benutten, krijgen we de komende jaren belasting terug.

Nadelen op dit moment zijn wel dat je relatief maar weinig mag inleggen, dat je er een annuiteit van moet kopen en dat je die niet op elk gewenst moment voor elke gewenste periode mag aankopen. Die regels zijn voor ons op dit moment geen groot probleem en die kunnen nog veranderen in de toekomst. 

Dat klinkt als een heel redelijk verhaal toch? Het gaat niet om kapitalen, ik verwacht €2500 voor mij en €3000 voor hem, maar het is fijn om alvast íets te kunnen regelen. Vriend staat wat sceptischer tegenover beleggen dan ik, heeft nu geen beleggingen, maar hij wil voor pensioen wel gaan beleggen. Hij ziet zelf ook wel dat het veel meer oplevert dan sparen. Hij zal denk ik wel voor een wat conservatievere portefeuille gaan dan ik. Hij is niet echt tégen beleggen, maar is opgevoed met het idee dat het voor heel rijke mensen is. Nu hij een paar jaar meekijkt met mijn beleggingen ziet hij wel dat het niet zo gevaarlijk is als hem vroeger werd verteld. 

Hebben jullie ervaringen met bepaalde aanbieders? Ik heb goede dingen gehoord over DeGiro, maar heb nog geen tarieven naast elkaar gelegd.

Hirondelle

  • Handlebar Stache
  • *****
  • Posts: 1598
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #917 on: April 17, 2018, 11:34:49 AM »
Het klinkt wel als een slimme zet om dat te doen Imma. Het enige probleem dat ik met deze fondsen heb is de belachelijk late leeftijd waarop het vrijkomt (71 jaar en 2 maanden inmiddels?). Ik snap wel dat de regering de AOW leeftijd op wil krikken, maar waarom mogen we ons pensioen niet vrij opnemen vanaf ons 60e zoals in de VS bijvoorbeeld? Dit zou denk ik ook meer mensen stimuleren deze "derde pijler" te gebruiken.

In jouw specifieke geval is het belastingtechnisch waarschijnlijk maar een klein verschil omdat je met jullie inkomen al weinig belasting betaalt? Omdat je verder geen pensioen hebt lijkt het me geen slecht idee om een paar duizend opzij te zetten in een pensioenrekening, al zou ik er je emergency fund niet voor leeg trekken denk ik. Qua aanbieders kan ik je helaas niet helpen. Bouw zelf pensioen op via werkgever en ivm de late opnameleeftijd spaar ik de rest liever zelf op dan via pensioenbeleggen.

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #918 on: April 18, 2018, 01:43:01 AM »
Het is ook zeker niet het plan om er onze spaarrekeningen voor leeg te trekken, we denken meer aan €50 euro per maand oid. We vinden het ook zonde om onze reserveringsruimte niet te gebruiken. Het is inderdaad heel vervelend dat er zoveel eisen worden gesteld. Je mag sowieso maar beperkt inleggen. Je moet verplicht een annuïteit kopen, je kunt niet elk jaar zelf opnemen wat je nodig hebt. Volgens mij kun je dat technisch gezien wel ruim voor je pensioendatum doen, maar moet de uitkering dan lopen tot 20 jaar na je pensioendatum, dus het maandbedrag wordt dan heel erg laag. Wij zien het echt een beetje als een vangnet. Wat er ook gebeurt, we hebben als het goed is tegen die tijd een klein potje geld dat we niet meer kwijt kunnen raken.

Ik heb goede hoop dat deze regeling flexibeler gaat worden als blijkt dat veel mensen het medisch gezien niet gaan redden om te werken tot de AOW-datum. Ik kan me dan voorstellen dat je mensen liever eerder hun (zelf gespaarde!) pensioenpot laat gebruiken dan dat je ze ziektewet of WIA moet gaan geven. Mijn ouders en schoonouders moeten tot hun 67e werken en zijn nu begin 60. Een is er al uitgevallen, twee hebben forse gezondheidsklachten en hebben aanpassingen nodig op het werk. Die gaan het misschien nét redden, maar ik zie het ook nog gebeuren dat ze eerder uitvallen. De jongste ouder is nu nog helemaal gezond en ziet zichzelf nog een hele tijd werken, maar wie weet hoe dat over 5 jaar is. De AOW-leeftijd wordt nu in korte tijd heel erg opgekrikt terwijl de gezonde levensverwachting helemaal niet zo fors stijgt.

We betalen nu inderdaad nog niet zo heel veel belasting, maar de afgelopen jaren zijn we toch gemiddeld 5k per jaar in inkomen omhoog gegaan en we zitten nu ongeveer op de zorgtoeslaggrens. Ik verwacht de komende jaren wel omhoog te blijven gaan qua inkomen. Over het inkomen tot €20.000 betaal je 36% belasting, over het stuk van €20.000 tot €68.000 41%. Het is 'maar' een besparing van 5% maar zeker in combinatie met wel of geen zorgtoeslag krijgen is dat wel de moeite waard.

2Cent

  • Pencil Stache
  • ****
  • Posts: 744
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #919 on: April 18, 2018, 03:04:03 AM »
Je kan er niet op rekenen, maar ik zie de politiek er wel voor aan om de pensioen potten vrij te geven wanneer de economie weer eens dipt. Zelfde als met de spaarloon regeling gebeurt is. Liever nu een goede economie want in de toekomst zit er toch een ander op de troon.

Linea_Norway

  • Walrus Stache
  • *******
  • Posts: 8569
  • Location: Norway
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #920 on: April 18, 2018, 03:16:59 AM »
Je kan er niet op rekenen, maar ik zie de politiek er wel voor aan om de pensioen potten vrij te geven wanneer de economie weer eens dipt. Zelfde als met de spaarloon regeling gebeurt is. Liever nu een goede economie want in de toekomst zit er toch een ander op de troon.

Wat je nu in je handen hebt, kun je zelf beleggen. In Noorwegen mag je je pensioen beginnen op te nemen vanaf 62, terwijl 67 de normale pensioenleeftijd is. Veel ouderen doen dit en beleggen het in aandelenfondsen waar ze een hogere winst verwachten dan dat het pensioenfonds voor elkaar krijgt. Andere ouderen nemen het ook op, maar maken het op.

UncleX

  • Stubble
  • **
  • Posts: 141
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #921 on: April 18, 2018, 03:51:31 AM »
...maar waarom mogen we ons pensioen niet vrij opnemen vanaf ons 60e zoals in de VS bijvoorbeeld?...
Wettelijk mag je in Nederland vanaf 55 met pensioen, maar dat moet dan wel zo overeengekomen zijn in de pensioenovereenkomst. AOW is inderdaad een ander verhaal.

Deels interessant artikel in de telegraaf vandaag: https://www.telegraaf.nl/financieel/1931568/eerder-stoppen-met-werken-is-financieel-drijfzand

Linea_Norway

  • Walrus Stache
  • *******
  • Posts: 8569
  • Location: Norway
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #922 on: April 18, 2018, 04:32:36 AM »
Deels interessant artikel in de telegraaf vandaag: https://www.telegraaf.nl/financieel/1931568/eerder-stoppen-met-werken-is-financieel-drijfzand

Een deel goede raad:
- begin jong met sparen
- bespaar op de uitgaven
- breng je woonlasten omlaag door je hypotheek af te betalen
- zorg dat je de financiële consequencies weet van eerder te stoppen met werken

koenstache

  • 5 O'Clock Shadow
  • *
  • Posts: 26
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #923 on: June 04, 2018, 03:11:57 AM »
Hoi allen, ik las gisteren met interesse het stukje in de volkskrant over de mogelijke ontwikkelingen in pensioenland en die hebben we toch weer een beetje aan het denken gezet. 100% FI was in mijn beleving nooit een hoofddoel omdat er geen rekening gehouden wordt met de pensioenbelofte die traditioneel in Nederland vrij sterk is.

Ik had mijn doelen anders geformuleerd dan MMM pur sang, en ben daar nu toch over aan het mijmeren. Feitelijk kan je zeggen dat de hele FI discussie gaat over zelf (versneld) je pensioendoelen te realiseren. Als het inderdaad de kant uit gaat die in de volkskrant uiteengezet wordt (geen omwentelingsstelsel meer, maar zelf sparen voor je eigen pensioen).

Wat waren mijn doelen:
1) huisvesting garanderen: wij hebben een vrij grote aflossingsvrije hypotheek omdat dat (zeker met de huidige rentestand) interessant is. Sparen voor aflossen doe ik zelf wel. Doel dat ik hier geformuleerd heb is binnen 25 jaar (looptijd van onze hypotheek) de aflossingsvrije som bij elkaar gespaard hebben. Ik ga er vooralsnog vanuit dat ons geld beter rendeert buiten de hypotheek, maar als dat verandert dan is het in ieder geval fijn om geld achter de hand te hebben om na een rentevaste periode de hypotheek te verkleinen/wegtikken.
2) Op termijn minder gaan werken voor een baas. Wij werken allebei met plezier, maar wij verdienen veel meer dan we nodig hebben. Dit is vanuit een accumulatieperspectief natuurlijk gunstig, maar die ruimte zou op termijn ook ingezet kunnen worden om de week anders in te richten en tijd te besteden aan andere dingen dan een vaste werkgever.

Wat ook interessant was aan het artikel is een fenomeen dat we in het algemeen zien in Nederland, namelijk dat jongere mensen het moeilijker krijgen: ze kunnen moeilijker een huis kopen dan voor ons het geval was, en ze bouwen niet per se hetzelfde pensioen op (ze zijn ook vaak onder-/niet vertegenwoordigd bij de discussies over pensioenen!). Met name de groeiende aantallen ZZP'ers bouwen geen pensioen op en die zouden dus eigenlijk meer MMM moeten denken om niet te eindigen met een houtje om op te bijten... Hieruit heb ik dus een nieuw doel gedestilleerd: de mogelijkheid om mijn kinderen te helpen later bij een eerste stap zoals een huis kopen, in de hoop dat dit ze straks ook helpt om makkelijker geld apart te zetten voor een pensioen later. Wat daarvoor nodig is, dat weet ik nog niet zo goed. Ik wil mijn kinderen een duwtje kunnen geven dat stevig genoeg is dat ze het daarna zelf kunnen rooien.

Nu mijn vraag: in het licht van een onzekere toekomst (het kan altijd meevallen, maar mijn adagio zou zijn: plan for the worst, hope for the best), zijn er mensen die ook rekening houden met de eventuele hulp die hun kinderen nodig kunnen hebben om richting de toekomst hun leven te kunnen inrichten, rekening houdend dat er nu een algemene trend is dat het moeilijker wordt voor starters om betaalbare huisvesting te vinden, en de mogelijkheid dat de volgende generatie wel eens een minder vet pensioen dan in het verleden het geval was zouden kunnen krijgen. Of vinden jullie dat we daar geen rol in hebben?

Ben benieuwd naar wat mensen hierover denken!
Groetjes,
Koen

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #924 on: June 04, 2018, 04:40:30 AM »
Ik ben zo te lezen wat jonger dan jij (eind 20) en heb geen kinderen. Het grote verschil tussen "mijn" generatie en de generatie die een jaar of vijf jonger is, is denk ik dat er "in mijn tijd" nog stufi was. De generatie onder mij heeft te maken met het leenstelsel. Ik denk dat als je je kinderen op weg wilt helpen, dat je dan als eerste moet denken aan het laten studeren van je kinderen zonder of met weinig schulden en aan het geven van een goede financiële opvoeding. Als je zonder schulden afstudeert en een baan vindt, kun je vooral de eerste jaren waarin iedereen nog als student leeft en je nog geen gezin hebt veel sparen. Dat spaargeld kun je dan weer inzetten om een huis te kopen.

Qua huizenmarkt ben ik niet heel pessimistisch. Er is in Nederland in bepaalde regio's natuurlijk een enorm tekort aan woningen, maar er zijn ook nog veel regio's waar je wel betaalbaar kunt wonen. Nederland is een klein land, dus het is vaak goed mogelijk om in de ene regio te wonen en de andere regio te werken. Je kunt nu nog 'maar' 100% van de waarde van een huis lenen, dus je zult ongeveer 6% kosten koper zelf moeten sparen. Voor een huis van 2,5 ton heb je het dan over €15.000 en ik denk zeker niet dat het onmogelijk is om dat bij elkaar te sparen als jongere. Wat ik in mijn eigen omgeving zie is dat veel leeftijdsgenoten enorme schenkingen van hun ouders krijgen (€50.000-€100.000) en dat dat geldt niet wordt gebruikt om de hypotheek te verlagen, maar om een nóg luxere woning te kopen. Ik hoor veel mensen praten over de 'noodzaak' van een schenking door hun ouders, maar als ik dan kijk naar wat ze met die schenkingen doen heb ik een ander idee van 'noodzaak'. Ik kan me best voorstellen dat ik mijn fictieve kinderen zou willen helpen om een huis te kopen, maar ik zou er niet blij mee zijn als mijn schenking werd uitgegeven aan een designkeuken van €25.000 en dat soort fratsen.

Ik snap je zorgen over het pensioenstelsel, maar ik denk dat het ook hier vooral een kwestie is van financiële opvoeding. Ik heb van huis uit altijd meegekregen dat sparen belangrijk is. Ik was van nature al een spaarder, in ons gezin zijn er ook kinderen die van nature een gat in de hand hebben, maar ook die hebben in ieder geval het besef dat sparen belangrijk is en doen hun best, ondanks dat ze het moeilijk vinden. Partner komt uit een gezin waarin überhaupt niet gespaard werd of over geld gepraat werd. Hij is van nature geen enorme uitgever, dus toen ik hem vertelde over spaarrekeningen, een huis kopen etc. heeft hij die informatie meteen toegepast, maar die informatie had hij nog nooit eerder gehad. Ik denk dat het belangrijk is om van jongs af aan met je kinderen over geld te praten, over de keuzes die je maakt en de gevolgen ervan. Ik denk dat veel ouders erg krampachtig hun eigen financiële situatie proberen te verbergen voor hun kinderen.

Ik ben zelf in loondienst, maar heb behalve als uitzendkracht nooit ergens een pensioenregeling gehad. Ook partner, die nota bene bij een multinational werkt, heeft geen pensioenregeling vanuit werk. Het is dus zeker niet iets wat alleen onder ZPP-ers speelt. Ik heb juist het idee dat ZPP-ers meer bezig zijn met het regelen van een pensioen dan werknemers in loondienst, misschien omdat ze boekhouders hebben die het jaarlijks aankaarten. Wij gaan vanaf dit jaar bankbeleggen voor ons pensioen. Het zet qua bedrag geen zoden aan de dijk, maar we vinden het zonde om de reserveringsruimte / jaarruimte die we hebben niet te benutten. In de tussentijd sparen en beleggen we en lossen we langzaam onze annuïteitenhypotheek af. FI is voor ons een mooi streefdoel, maar niet iets wat we binnen een overzienbare tijd zouden kunnen bereiken, dus we hebben geen concrete bedragen voor ogen. We zien wel waar het schip strandt. Ik zou het fijn vinden om over een jaar of 15 te kunnen stoppen met een baan in loondienst en wil dan ook weg uit de stad.

Linea_Norway

  • Walrus Stache
  • *******
  • Posts: 8569
  • Location: Norway
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #925 on: June 04, 2018, 05:31:20 AM »
Ik vind dat ouders geen enkele verplichting hebben om geld aan hun kinderen te geven nadat ze klaar zijn met studeren. Het is wel erg fijn voor je kinderen om zonder grote studieschuld te beginnen met werken, ook al zijn ze dan de 18 al gepasseerd. Maar de kinderen zouden best in een eigen huurwoning kunnen beginnen.

In ons geval kregen we een schenking van mijn schoonouders nadat we zelf een huis hadden gekocht. Die schenking stuurde dus niet de keuze van het huis. We kochten er ook geen dure keuken van. Maar we hadden het wel nodig, omdat de aanschaf van het huis toch wat meer kosten had dan we rekening mee hadden gehouden. Verder heb ik er ook de hypotheek wat mee afgelost.

koenstache

  • 5 O'Clock Shadow
  • *
  • Posts: 26
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #926 on: June 04, 2018, 06:53:08 AM »
Hoi Imma, dank voor je reactie. Ik denk dat je een goed punt raakt wat betreft startpositie: mijn uitgangspunt is ook om mijn kinderen schuldenvrij te laten afstuderen. Studeren is mijns inziens ook een baan (en nog geen heel makkelijke), en dat je daar een stukje ondersteuning/"salaris" voor krijgt van je ouders vind ik niet meer dan normaal. daarbij merk ik om mij heen ook dat het een flinke last kan zijn als je vanuit een studieschuld moet beginnen. Ik ben net 40, en ik heb leeftijdsgenoten die nog steeds een studieschuld hebben. Ongelooflijk vind ik dat! Maar daar hebben mijn ouders wel voor gezorgd.

Wat betreft pensioenen: ik was mij niet gewaar dat er ook loondienst zonder pensioenopbouw was, ik dacht eigenlijk dat het een verplichting van de werkgever was om pensioenopbouw aan te bieden. Maar goed. Ik heb gespaard in maar liefst drie pensioenpotten en al een aardig pensioen opgebouwd daarmee. Vandaar ook dat ik FI ook niet als een hoge prioriteit zie eigenlijk. Hetgeen overigens niet betekent dat we niet flink sparen. Ik hou het nu bijna een jaar bij, en we zitten op ruim 70% van ons inkomen gemiddeld genomen wat we sparen. Dat beleg ik allemaal in een ETF.

Ik zou hopen dat zzp'ers inderdaad door hun boekhouders gewezen worden op de noodzaak om pensioen op te bouwen, maar ik moet ook zeggen dat ik aardig wat zzp'ers ken die dat niet doen. Gewoon niet acuut genoeg in hun ogen. Dat baart mij wel zorgen. En zoals ik zei, het is ook zorgwekkend dat de jongere generatie (daar hoor ik eigenlijk al niet meer bij) zich niet mengt in de huidige pensioendiscussie. Wie moet hun belangen behartigen? Temeer gezien de die ook niet kenbaar maken...

@Linda_Norway Ik snap wat je bedoelt, en ik zou het ook niet willen hebben over een verplichting. Als ik mijn kinderen kan helpen om het makkelijker te hebben in hun levensweg dan doe ik dat gewoon graag en met liefde :-)

Spruit

  • Handlebar Stache
  • *****
  • Posts: 1203
  • Location: Netherlands
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #927 on: June 04, 2018, 10:54:04 AM »
Ook ik heb nog geprofiteerd van studiefinanciering als gift. Die basisbeurs gun ik iedere jongere, en ik ben van plan "to pay it forward". Doordat de stufi-als-gift nu goeddeels is afgeschaft, is stufi verworden tot een familiekwestie en niet de maatschappelijke kwestie die het (in mijn ogen) zou moeten zijn. Ik verwacht in de toekomst veel meer verschil in de startpositie van hen met rijke en gulle ouders versus zij die uit een minder welvarend nest komen en dat is echt jammer, ik gun iedereen op zijn minst een eerlijke start. Kinderen kunnen hun ouders niet uitkiezen. Ik snap de reactie van ouders (zorgen dat jouw kind niet bij de pechvogels met schulden terecht komt), maar dat neemt helaas het grotere probleem niet weg van de ongelijkheid die er daardoor steeds meer insluipt.

Er zijn trouwens echt zat bedrijven (en bedrijfstakken) waar het gewoon not-done is om in te leggen voor pensioen van de werknemers. Zolang werknemers zichzelf en hun toekomst zo goedkoop verkopen komen werkgevers er mee weg. Ik heb in een bedrijf gewerkt waar niemand met pensioenen bezig was en niks geregeld was. Ik werd heel raar aangekeken toen ik er als twintiger over begon, baas vond het onzin "want zo oud was ik toch niet?" en natuurlijk was het te duur, kon hij daar niet aan beginnen, etc. etc.

Zwager werkt freelance en kan (nog?) niet genoeg geld vragen per opdracht om bijv. aov en pensioen van te bekostigen. Zijn leefkosten gaan voor. Het is voor hem niet een kwestie van het niet belangrijk vinden, het lukt gewoon niet om genoeg apart te zetten omdat hij dan te weinig overhoudt om boodschappen van te doen. Hij zou dus redelijkerwijs zijn uurtarief moeten verhogen, maar dan zou hij zichzelf de markt uit prijzen.

Gelukkig werk ik nu voor de overheid en is het daar nog steeds wel netjes geregeld en hoef ik niet meer voor mezelf (vergeefs) de zeepkist op, maar ik zie helemaal hoe pensioen voor veel jongeren een lastig verhaal is. Ik hoop dat die trend niet doorzet, maar het zou me niet verbazen als de jongeren van nu straks de ouderen zonder werkgeverspensioen zijn.


Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #928 on: June 04, 2018, 11:24:24 AM »
Veel mensen denken dat een pensioenregeling voor mensen in loondienst wettelijk verplicht is, maar dat is meestal een verplichting op grond van CAO. Alle traditionele sectoren zoals zorg en onderwijs zijn gebonden aan een algemeen verbindende CAO, maar in de wat nieuwere sectoren zijn er niet altijd CAO's of ze zijn niet verplicht gesteld. Ik werk zelf in de IT/software, vriend in de IT/dienstverlening. Zijn werkgever naam eerst wel deel aan een CAO (zonder pensioenregeling) , maar toen de CAO de werknemers teveel cadeautjes ging geven, is het bedrijf uit de CAO gestapt. Er is toen wel een poll geweest onder medewerkers of er interesse was voor een pensioenregeling, maar die bleek er niet te zijn. Je nettoloon wordt natuurlijk lager en daar had blijkbaar niemand zin in. Ik werk in een klein bedrijf en mijn baas vindt een pensioenregeling uit principe niet de verantwoordelijkheid van de werkgever.

Ik weet dat veel mensen geen prioriteit geven aan pensioen, maar wat daar aan te doen is, zou ik zo ook niet weten. Op financieel gebied denken veel mensen vooral aan de korte termijn in plaats van de lange termijn. Ik heb altijd minstens 10% van mijn inkomen opzij gezet, ook als student, tegenwoordig veel meer. Tenzij je op bijstandsniveau leeft moet dat voor bijna iedereen mogelijk zijn. Toch ken ik veel mensen zonder spaargeld. Een pensioen is al helemaal heel erg ver van je bed. Ik weet niet of dat vroeger anders was, maar toen was er natuurlijk veel meer vanzelfsprekend geregeld. Ik blijf mijn vakbond vragen om zich ook voor jonge werknemers in te zetten, maar ze zijn daar meer bezig met de belangen van de oudere generatie (logisch, want die zijn massaal lid).

Daarnaast mengen bepaalde groepen zich niet in de pensioendiscussie omdat ze niet geloven dat ze zelf ooit met pensioen zullen gaan en zich daarbij neer hebben gelegd. Ik ben van de crisisgeneratie, veel van mijn leeftijdsgenoten geloven niet echt in banken, beleggen, kapitalisme, AOW, pensioenfondsen of beloften van de overheid. Sommigen twijfelen uberhaupt of er over X jaar nog mensen op aarde leven, dan heeft een pensioen natuurlijk weinig prioriteit.

Alfred J Quack

  • Bristles
  • ***
  • Posts: 419
  • Location: Netherlands
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #929 on: June 04, 2018, 01:23:15 PM »

Daarnaast mengen bepaalde groepen zich niet in de pensioendiscussie omdat ze niet geloven dat ze zelf ooit met pensioen zullen gaan en zich daarbij neer hebben gelegd. Ik ben van de crisisgeneratie, veel van mijn leeftijdsgenoten geloven niet echt in banken, beleggen, kapitalisme, AOW, pensioenfondsen of beloften van de overheid. Sommigen twijfelen uberhaupt of er over X jaar nog mensen op aarde leven, dan heeft een pensioen natuurlijk weinig prioriteit.

Ik ben er ook eentje die denkt dat het huidige pensioen onhaalbaar is maar daarom zeg ik er ook meteen bij dat ik zelf wel voor spaar.

Verder zou ik een werkgever die pensioen voor z'n medewerkers niet wil regelen mijden, enerzijds omdat ie met een kleine besparing veel meer winst kan maken maar ook anderzijds omdat ie z'n personeel gewoon niet serieus neemt. Het lijkt me dat daar alleen mensen werken die binnen een relatief korte tijd weer weg zijn of dat ze hun eigen toekomst links laten liggen (de enkele uitzondering daargelaten).

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #930 on: June 04, 2018, 03:28:47 PM »

Daarnaast mengen bepaalde groepen zich niet in de pensioendiscussie omdat ze niet geloven dat ze zelf ooit met pensioen zullen gaan en zich daarbij neer hebben gelegd. Ik ben van de crisisgeneratie, veel van mijn leeftijdsgenoten geloven niet echt in banken, beleggen, kapitalisme, AOW, pensioenfondsen of beloften van de overheid. Sommigen twijfelen uberhaupt of er over X jaar nog mensen op aarde leven, dan heeft een pensioen natuurlijk weinig prioriteit.

Ik ben er ook eentje die denkt dat het huidige pensioen onhaalbaar is maar daarom zeg ik er ook meteen bij dat ik zelf wel voor spaar.

Verder zou ik een werkgever die pensioen voor z'n medewerkers niet wil regelen mijden, enerzijds omdat ie met een kleine besparing veel meer winst kan maken maar ook anderzijds omdat ie z'n personeel gewoon niet serieus neemt. Het lijkt me dat daar alleen mensen werken die binnen een relatief korte tijd weer weg zijn of dat ze hun eigen toekomst links laten liggen (de enkele uitzondering daargelaten).

Ik werk er nu een jaar of twee en ben al een tijdje op zoek naar iets anders, omdat het inderdaad niet de meest sociale werkgever ooit is (daar denkt hij zelf overigens anders over). Helaas gaat dat nog niet zo makkelijk. Ik ga in september een master doen, hopelijk zorgt dat voor een leuke nieuwe baan. Maar collega's lijken er niet van wakker te liggen, ik heb veruit het kortste dienstverband. Sommigen werken er al decennia. Vriend werkt bij een multinational met volgens mij een paar duizend man personeel in NL, en die kennen inderdaad een heel groot verloop door de manier waarop ze met hun personeel omgaan.

Linea_Norway

  • Walrus Stache
  • *******
  • Posts: 8569
  • Location: Norway
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #931 on: June 05, 2018, 01:51:37 AM »

Daarnaast mengen bepaalde groepen zich niet in de pensioendiscussie omdat ze niet geloven dat ze zelf ooit met pensioen zullen gaan en zich daarbij neer hebben gelegd. Ik ben van de crisisgeneratie, veel van mijn leeftijdsgenoten geloven niet echt in banken, beleggen, kapitalisme, AOW, pensioenfondsen of beloften van de overheid. Sommigen twijfelen uberhaupt of er over X jaar nog mensen op aarde leven, dan heeft een pensioen natuurlijk weinig prioriteit.

Ik ben er ook eentje die denkt dat het huidige pensioen onhaalbaar is maar daarom zeg ik er ook meteen bij dat ik zelf wel voor spaar.

Verder zou ik een werkgever die pensioen voor z'n medewerkers niet wil regelen mijden, enerzijds omdat ie met een kleine besparing veel meer winst kan maken maar ook anderzijds omdat ie z'n personeel gewoon niet serieus neemt. Het lijkt me dat daar alleen mensen werken die binnen een relatief korte tijd weer weg zijn of dat ze hun eigen toekomst links laten liggen (de enkele uitzondering daargelaten).

Hier in Noorwegen hebben ze het wettelijk verplicht gemaakt dat werkgevers minstens 2% en 3% van het inkomen in een pensioenfonds moeten stoppen (verschillende procenten over verschillende schalen van inkomen). De meeste bedrijven betalen 5% en 8%. Ik heb wel eens een baan aangeboden gekregen bij een bedrijf dat het minimumspensioen aanbood en daar nee tegen gezegd. Toen vond ik ook al dat ze hun werknemers niet serieus namen in een branch waarin veel andere bedrijven dat wel doen.

Zelf geld opzij zetten voor pensioen is natuurlijk goed, maar dat gaat van je netto loon af. Sparen in een pensioenfonds via je werk gaat van je brutto loon af en je betaalt pas belasting als je het opneemt, meestal in een periode met lager inkomen, dus vanuit een lagere belastingschaal.

Nee, ik begrijp niet dat jonge mensen die niet belangrijk vinden. En ik hoop dat al die jongeren een backup plan hebben in de zin van zelf geld stoppen in een index fonds.

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #932 on: June 05, 2018, 07:15:40 AM »
Je kunt (beperkt) belastingvrij sparen/beleggen voor pensioen als je geen pensioen opbouwt via werk, maar dat kan alleen voor het deel van je inkomen boven €13000 en het staat dan wel tot de AOW-leeftijd vast. Dat kan met 7 jaar terugwerkende kracht, ik ben nu bezig met het openen van een rekening daarvoor bij DeGiro. Maar voor de jaren tot en met 2017 mag ik daar €2500 instorten, dat zet nog niet echt zoden aan de dijk.


Spruit

  • Handlebar Stache
  • *****
  • Posts: 1203
  • Location: Netherlands
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #933 on: June 06, 2018, 12:41:05 AM »
Zou goed zijn als die drempel eraf gaat, geld opzij zetten voor later is voor alle inkomensgroepen een goed idee. Of mensen met laag inkomen er voorrang aan geven is een andere kwestie.

SansSkill

  • 5 O'Clock Shadow
  • *
  • Posts: 50
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #934 on: June 06, 2018, 01:25:37 AM »
Ik dacht dat die drempel er was omdat men aanneemt dat een deel van je pensioen uit de AOW komt?

daand01

  • 5 O'Clock Shadow
  • *
  • Posts: 5
  • Location: Malaysia
  • Dutch Expat in Malaysia
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #935 on: June 24, 2018, 09:17:33 AM »
Vaak als ik dit thread lees, ben ik toch blij dat ik in het buitenland woon. In Maleisie was de inkomsten belasting 16% en werd automatisch 11% van de inkomen afgehaald voor de lokale variant van pensioen, en droeg de werkgever 14% bij. Dus een mooie 15% automatische sparen. En als expat kan je alles direct opnemen als je het land uit gaat.

Hier in Indonesie betaald het bedrijf voor de belasting, maar geen pensioen. Gelukkig is het salaris in vergelijking met de kosten van leven niet verkeerd.

Voorlopig alleen in Index funds, maar mogelijk de komende paar jaar ook in Real Estate als het een mind groot deel van mijn Net Worth is..

Hirondelle

  • Handlebar Stache
  • *****
  • Posts: 1598
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #936 on: June 24, 2018, 10:19:52 AM »
Dat is een behoorlijk bedrag!

In NL is het soms inderdaad frustrerend hoe hoog de belasting ligt, maar een groot deel hiervan gaat ook naar de AOW (17%, dus in de 36%-schrijf is maar 19% "echte" belasting). Voor expats zijn de belastingtarieven gek genoeg de eerste 8 jaar lager..

Ik weet inderdaad nog hoe in Vietnam de tarieven progressief van 5% tot 35% liepen, met die laatste dus de hoogste terwijl dit in NL de laagste is. Aan de andere kant is daar dan weer geen AOW-stelsel en is voor de gemiddelde Vietnamees het inkomen bizar laag dus werken de meesten gedwongen tot op hoge leeftijd voor of worden ze door hun (klein)kinderen ondersteund. Zelf had ik daar een savings rate rond de 75% terwijl ik hier in Nederland niet veel verder dan 55% kom. Ik krijg er echter wel schone lucht en frissere temperaturen voor terug :) :).

Spruit

  • Handlebar Stache
  • *****
  • Posts: 1203
  • Location: Netherlands
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #937 on: June 24, 2018, 11:01:42 AM »
@SansSkill, sure dat is de redenatie maar dat is toch een gek signaal: "spaar maar niet teveel, wij zorgen (misschien wel en misschien ook niet) voor je met een (al dan niet uitgeklede) AOW". In het afgelopen decennium is wonen en pensioen zo op losse schroeven komen te staan, dat ik liever het zekere voor het onzekere neem.

Mopperen op het financieel en fiscaal stelsel is snel gedaan, maar puntje bij paaltje hebben we het best goed in dit kikkerlandje. Misschien niet qua "get rich quick", maar kwalitatief is het prima leven hier. Schoon, betrouwbaar, goed geregeld en (tamelijk) sociaal.




Linea_Norway

  • Walrus Stache
  • *******
  • Posts: 8569
  • Location: Norway
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #938 on: June 24, 2018, 12:56:52 PM »
@SansSkill, sure dat is de redenatie maar dat is toch een gek signaal: "spaar maar niet teveel, wij zorgen (misschien wel en misschien ook niet) voor je met een (al dan niet uitgeklede) AOW". In het afgelopen decennium is wonen en pensioen zo op losse schroeven komen te staan, dat ik liever het zekere voor het onzekere neem.

Mopperen op het financieel en fiscaal stelsel is snel gedaan, maar puntje bij paaltje hebben we het best goed in dit kikkerlandje. Misschien niet qua "get rich quick", maar kwalitatief is het prima leven hier. Schoon, betrouwbaar, goed geregeld en (tamelijk) sociaal.

Hier in Noorwegen worden de pensioenen steeds hervormd en krijgen mensen die later geboren zijn steeds minder. Jonge mensen kunnen niet meer dan 50% van hun laatste inkomen in pensioen verwachten. Maar wij worden aan alle kanten opgeroepen om extra te sparen. Er is een private pensioenmogelijkheid met uitstel van belasting. Maar niet zo goed als de Amerikanen hebben. Toch proberen die banken nu een produkt te verkopen en laten iedereen weten dat je niet veel in pensioen kunt verwachten en zelf moet sparen. Voor mij is de regeling niet interessant omdat je pas vanaf je 62e eruit kunt opnemen en ik wil ongeveer 15 jaar eerder met pensioen.

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #939 on: June 24, 2018, 02:06:18 PM »
Ik heb een aantal familieleden die een deel van het jaar doorbrengen in ZO-Azië. Een vakantie is een ding, maar om daar daadwerkelijk daar te wonen, ik moet er toch niet aan denken. Ik hoor iets teveel verhalen over criminaliteit, corruptie en milieuvervuiling ... Met een naar westerse maatstaven modaal inkomen ben je daar een stuk "rijker" maar heel veel mensen leven daar in diepe armoede. Dan woon ik toch liever in een land waar het iets moeilijker is om rijk te worden, maar waar ook geen diepe armoede meer is.

Linea_Norway

  • Walrus Stache
  • *******
  • Posts: 8569
  • Location: Norway
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #940 on: June 25, 2018, 12:44:08 AM »
Ik heb een aantal familieleden die een deel van het jaar doorbrengen in ZO-Azië. Een vakantie is een ding, maar om daar daadwerkelijk daar te wonen, ik moet er toch niet aan denken. Ik hoor iets teveel verhalen over criminaliteit, corruptie en milieuvervuiling ... Met een naar westerse maatstaven modaal inkomen ben je daar een stuk "rijker" maar heel veel mensen leven daar in diepe armoede. Dan woon ik toch liever in een land waar het iets moeilijker is om rijk te worden, maar waar ook geen diepe armoede meer is.

Ik heb ook verhalen gehoord (beschreven op deze site) van expats die zich met weinig stash in Azië hebben gepensioneerd en die geen geld hebben om ooit weer terug te gaan en elders te gaan wonen (zonder te moeten werken natuurlijk).

Nee, ik woon ook liever in een, naar mijn maatstaven, normaal land met goede sociale regelingen.

Mon€yp€nny

  • 5 O'Clock Shadow
  • *
  • Posts: 74
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #941 on: June 25, 2018, 01:07:55 AM »
Hallo allemaal, hier een nieuwe Nederlander op dit forum.

Mijn Nederlands FI probleem: ik heb een chronische aandoening en als man en ik ouder worden, heb ik waarschijnlijk zorg thuis nodig. Als ik mijn huis aflos, heb ik veel vermogen en wordt ik geacht 'mijn huis op te eten'. Door nu veel te sparen, gaan later mijn maandlasten juist omhoog door de eigen bijdragen. Niet helemaal zo zwart wit natuurlijk maar dat is ongeveer het idee.
We zullen dus goede oplossingen daarvoor moeten bedenken.
Op dit moment echter, moeten we toch nog eerst flink (be)sparen om.ons opknappertje af te maken. We hebben een rolstoel vriendelijk te verbouwen huis gekocht en we moeten nog flink wat doen.

Linea_Norway

  • Walrus Stache
  • *******
  • Posts: 8569
  • Location: Norway
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #942 on: June 25, 2018, 01:37:52 AM »
Hallo allemaal, hier een nieuwe Nederlander op dit forum.

Mijn Nederlands FI probleem: ik heb een chronische aandoening en als man en ik ouder worden, heb ik waarschijnlijk zorg thuis nodig. Als ik mijn huis aflos, heb ik veel vermogen en wordt ik geacht 'mijn huis op te eten'. Door nu veel te sparen, gaan later mijn maandlasten juist omhoog door de eigen bijdragen. Niet helemaal zo zwart wit natuurlijk maar dat is ongeveer het idee.
We zullen dus goede oplossingen daarvoor moeten bedenken.
Op dit moment echter, moeten we toch nog eerst flink (be)sparen om.ons opknappertje af te maken. We hebben een rolstoel vriendelijk te verbouwen huis gekocht en we moeten nog flink wat doen.

Welkom hier.

Soms wordt mensen met een zorgbehoevende partner aanbevolen om op den duur (officieel) te gaan scheiden, zodat de staat niet kan plukken van het hele gezamenlijke vermogen, maar hooguit uit de helft. Dan kun je niet het hele huis opeten. Een belangenvereniging voor de ziekte kan hier misschien meer over vertellen.

Hebben jullie onderzocht wat het eventueel kost om privé thuiszorg in te huren? Heb je alleen een hulp nodig, of moet het een medisch persoon zijn? Kun je denk aan 1 of 2 au pairs inhuren? Zou dat goedkoper zijn dan het opeten van je eigen huis?

2Cent

  • Pencil Stache
  • ****
  • Posts: 744
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #943 on: June 25, 2018, 01:52:30 AM »
Ik heb een aantal familieleden die een deel van het jaar doorbrengen in ZO-Azië. Een vakantie is een ding, maar om daar daadwerkelijk daar te wonen, ik moet er toch niet aan denken. Ik hoor iets teveel verhalen over criminaliteit, corruptie en milieuvervuiling ... Met een naar westerse maatstaven modaal inkomen ben je daar een stuk "rijker" maar heel veel mensen leven daar in diepe armoede. Dan woon ik toch liever in een land waar het iets moeilijker is om rijk te worden, maar waar ook geen diepe armoede meer is.

Ik heb ook verhalen gehoord (beschreven op deze site) van expats die zich met weinig stash in Azië hebben gepensioneerd en die geen geld hebben om ooit weer terug te gaan en elders te gaan wonen (zonder te moeten werken natuurlijk).

Nee, ik woon ook liever in een, naar mijn maatstaven, normaal land met goede sociale regelingen.
In die landen is het vaak de cultuur voor rijken om hun rijkdom uit te stallen. Die mensen trekken criminaliteit aan. Als je daar heel gematigd leeft zoals wij dan valt het reuze mee met de problemen die je hebt. Ook is het vaak een stuk socialer in de zin van hoe mensen met elkaar om gaan. Vooral hier in het noorden hebben mensen de neiging zich compleet te isoleren. Als ik zie hoe ouderen het hier vaak hebben lijkt het me helemaal niet zo gek om naar het zuiden te trekken. Hier wordt de thuiszorg per minuut getimed, en mogen ze niet even een kopje koffie drinken. Anders is het te duur. Weet niet hoe het in Noorwegen is, maar hier is het sociale er al flink van af aan het raken.

Imma

  • Magnum Stache
  • ******
  • Posts: 3193
  • Location: Europe
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #944 on: June 25, 2018, 02:16:08 AM »
Als het gaat om een eigen bijdrage via het CAK, ik dacht dat daarbij juist niet het vermogen uit eigen woning werd meegerekend, maar wel je vermogen uit sparen en beleggen? In dat geval is het verstandig om je geld te investeren in je huis: zowel in het verbouwen zodat je er langer kunt blijven wonen als in het aflossen van de hypotheek. Helaas zijn de kosten van woningaanpassing ivm een handicap niet langer meer aftrekbaar van de belasting - wat ik heel raar vind, het gaat om flinke bedragen die mensen zelf ophoesten en waarmee de staat op de lange termijn veel geld bespaart.

Na het aflossen van de hypotheek kom je in een moeilijke positie inderdaad. Als je vermogen hoger is, worden je eigen bijdragen ook hoger, maar tenzij je het over een miljoenenvermogen hebt of over heel weinig zorg, is het denk ik meestal niet voordeliger om zorg zelf in te kopen. Toen ik nog bij WMO werkte, raadde ik het mensen wel aan om uit te rekenen of zelf een schoonmaakster inhuren niet voordeliger was dan via WMO, maar zo te lezen heb jij het niet over dit soort goedkope zorg.

Ik heb zelf ook een chronische aandoening waardoor ik verwacht ergens tussen de 40 en de 50 te moeten stoppen met werken, gezien de achteruitgang over de laatste 10 jaar (dat is over een jaar of 15). Ik wil tegen die tijd kunnen stoppen ongeacht ik dan de mogelijkheid heb om een uitkering te krijgen of niet. Ik heb gelukkig een gezonde partner en verwacht geen persoonlijke zorg nodig te hebben. Omdat wij geen pensioen via werkgever hebben, ben ik voor de zekerheid wel gaan bankbeleggen voor mijn pensioen - de inleg daarvoor is aftrekbaar, maar het geld pas toegankelijk op de normale pensioenleeftijd. Het voordeel is dat deze geldpot niet meetelt voor eigen bijdragen etc omdat deze niet toegankelijk is. Op die manier zouden we nooit ons pensioen voor onze échte oude dag op hoeven eten, hooguit de vervroegd-pensioen-pot.

2Cent

  • Pencil Stache
  • ****
  • Posts: 744
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #945 on: June 25, 2018, 02:33:53 AM »
@SansSkill, sure dat is de redenatie maar dat is toch een gek signaal: "spaar maar niet teveel, wij zorgen (misschien wel en misschien ook niet) voor je met een (al dan niet uitgeklede) AOW". In het afgelopen decennium is wonen en pensioen zo op losse schroeven komen te staan, dat ik liever het zekere voor het onzekere neem.

Mopperen op het financieel en fiscaal stelsel is snel gedaan, maar puntje bij paaltje hebben we het best goed in dit kikkerlandje. Misschien niet qua "get rich quick", maar kwalitatief is het prima leven hier. Schoon, betrouwbaar, goed geregeld en (tamelijk) sociaal.

Hier in Noorwegen worden de pensioenen steeds hervormd en krijgen mensen die later geboren zijn steeds minder. Jonge mensen kunnen niet meer dan 50% van hun laatste inkomen in pensioen verwachten. Maar wij worden aan alle kanten opgeroepen om extra te sparen. Er is een private pensioenmogelijkheid met uitstel van belasting. Maar niet zo goed als de Amerikanen hebben. Toch proberen die banken nu een produkt te verkopen en laten iedereen weten dat je niet veel in pensioen kunt verwachten en zelf moet sparen. Voor mij is de regeling niet interessant omdat je pas vanaf je 62e eruit kunt opnemen en ik wil ongeveer 15 jaar eerder met pensioen.
Maar je hebt op je 62ste toch ook nog geld nodig? Je hoeft alleen aan het deel te kunnen wat je voor je 62ste nodig hebt. Wellicht zou je een deel in deze pot kunnen doen en het belasting voordeel mee nemen en een ander deel dat de 15 jaar er voor overbrugt. 15+ jaar belasting uitstel betekend dat je dit bedrag waarschijnlijk verdubbelt voor je belasting moet betalen. In feite is het gratis geld wat je laat liggen.

SansSkill

  • 5 O'Clock Shadow
  • *
  • Posts: 50
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #946 on: June 25, 2018, 03:41:20 AM »
@SansSkill, sure dat is de redenatie maar dat is toch een gek signaal: "spaar maar niet teveel, wij zorgen (misschien wel en misschien ook niet) voor je met een (al dan niet uitgeklede) AOW". In het afgelopen decennium is wonen en pensioen zo op losse schroeven komen te staan, dat ik liever het zekere voor het onzekere neem.

Mopperen op het financieel en fiscaal stelsel is snel gedaan, maar puntje bij paaltje hebben we het best goed in dit kikkerlandje. Misschien niet qua "get rich quick", maar kwalitatief is het prima leven hier. Schoon, betrouwbaar, goed geregeld en (tamelijk) sociaal.

Hier in Noorwegen worden de pensioenen steeds hervormd en krijgen mensen die later geboren zijn steeds minder. Jonge mensen kunnen niet meer dan 50% van hun laatste inkomen in pensioen verwachten. Maar wij worden aan alle kanten opgeroepen om extra te sparen. Er is een private pensioenmogelijkheid met uitstel van belasting. Maar niet zo goed als de Amerikanen hebben. Toch proberen die banken nu een produkt te verkopen en laten iedereen weten dat je niet veel in pensioen kunt verwachten en zelf moet sparen. Voor mij is de regeling niet interessant omdat je pas vanaf je 62e eruit kunt opnemen en ik wil ongeveer 15 jaar eerder met pensioen.
Maar je hebt op je 62ste toch ook nog geld nodig? Je hoeft alleen aan het deel te kunnen wat je voor je 62ste nodig hebt. Wellicht zou je een deel in deze pot kunnen doen en het belasting voordeel mee nemen en een ander deel dat de 15 jaar er voor overbrugt. 15+ jaar belasting uitstel betekend dat je dit bedrag waarschijnlijk verdubbelt voor je belasting moet betalen. In feite is het gratis geld wat je laat liggen.
Het is niet gratis als je het geld gebruikt om eerder met pensioen te kunnen, als pensioen aanvullen zou betekenen dat je niet 15 jaar eerder maar 'slechts' 5-10 jaar eerder met pensioen kan is het eerder een afweging.

Ik stoei hier zelf ook mee, op dit moment zijn mijn levenskosten in een goede maand onder AOW en in een slechte niet heel veel duurder. Ik begin me dus af te vragen of het nut heeft om het pensioengat te vullen, want hoewel het een beter pensioen zal geven dan particulier sparen neem ik wel een gok dat AOW mijn levensstijl niet meer kan financieren (duurdere levensstijl of soberder AOW) en aan de andere kant dat pensioenstelsel op termijn nog netto meer oplevert dan zelf beleggen. Ook omdat dit FI en RE kan vertragen.

Linea_Norway

  • Walrus Stache
  • *******
  • Posts: 8569
  • Location: Norway
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #947 on: June 25, 2018, 03:49:26 AM »
Hier in Noorwegen worden de pensioenen steeds hervormd en krijgen mensen die later geboren zijn steeds minder. Jonge mensen kunnen niet meer dan 50% van hun laatste inkomen in pensioen verwachten. Maar wij worden aan alle kanten opgeroepen om extra te sparen. Er is een private pensioenmogelijkheid met uitstel van belasting. Maar niet zo goed als de Amerikanen hebben. Toch proberen die banken nu een produkt te verkopen en laten iedereen weten dat je niet veel in pensioen kunt verwachten en zelf moet sparen. Voor mij is de regeling niet interessant omdat je pas vanaf je 62e eruit kunt opnemen en ik wil ongeveer 15 jaar eerder met pensioen.

Maar je hebt op je 62ste toch ook nog geld nodig? Je hoeft alleen aan het deel te kunnen wat je voor je 62ste nodig hebt. Wellicht zou je een deel in deze pot kunnen doen en het belasting voordeel mee nemen en een ander deel dat de 15 jaar er voor overbrugt. 15+ jaar belasting uitstel betekend dat je dit bedrag waarschijnlijk verdubbelt voor je belasting moet betalen. In feite is het gratis geld wat je laat liggen.

Ja, je hebt gelijk dat er een voordeeltje ligt in dat voorlopig belastingvrij inkomen kan worden belegd en dat je pas na heel veel jaren de belasting moet betalen. Addertje onder het gras is dat je nu 24% belasting spaart, maar dat dat percentage niet vaststaat. Over x aantal jaren kan dat een anders percentage is dat je terug moet betalen.

Vanaf ons 67e kunnen we ons gewone pensioen gaan opnemen. En je mag het ook al vanaf je 62e opnemen, ook al is het bedrag dan alle jaren 30% lager. Wij sparen nu concreet voor onze 20 jaar overbrugging totdat we 67 worden. Dus we hebben het eerder meer nodig dan 62. De tijd daarna zou gedekt moeten worden met wat we nu al aan pensioenen hebben opgespaard in de afgelopen decennia. Verder kunnen we tegen die tijd (of eerder) ook nog erfenis verwachten en dat ik dat we geen problemen zullen hebben.

Mon€yp€nny

  • 5 O'Clock Shadow
  • *
  • Posts: 74
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #948 on: June 25, 2018, 05:03:59 AM »
@Linda_Norway, @Imma,

Wij betalen nu inderdaad de huishoudelijke hulp zelf. Dat is veel goedkoper dan via de WMO.
Via de WMO heb ik alleen mijn aangepaste rolstoel. De verbouwing van dit huis betalen we ook zelf. Er moesten drie deuren verbreed of gemaakt worden en er komt nog een slaapkamer beneden in een oude aangebouwde schuur (we slapen nu al beneden, ons bed pastte net in het washok).
Mijn man heeft ook wat gezondheidsklachten, hij heeft het advies gekregen minder te gaan werken maar dat kan nog niet.
Ik kan elk moment opgeroepen worden door het UWV en dan een groot deel van mijn inkomen kwijt raken en we moeten nog veel sparen om de verbouwing af te maken.
Op dit moment zijn er wat dingen die echt voor de winter vervangen moeten worden vanwege wind, vocht en ehm instortingsgevaar. Hele dure dingen vooral.
Tenzij we nog  serieuzer gaan bezuinigen, zullen we geld moeten gaan lenen uit de studiepotjes van de kinderen, nadat de spaarpot van de auto afschrijvingingen is geleegd. Ik hoop dat we er niet aan hoeven te komen.
We besteden uit waar risico's liggen en haast heeft, de rest doet mijn man zelf.

We hebben wel ons droomhuis kunnen kopen hoor, we hebben ook altijd geweten dat het in ons budget (hypotheek op een inkomen) een opknappertje werd.
Je ziet dat wel eens op TV, mensen die verbouwen. Wij maar met ons ogen rollen, nu zitten wij ook al € 10.000 boven begroting wat betreft de verbouwing. Gaat veel makkelijker dan je denkt.

Nou zijn we best goed met besparen dus het komt wel goed.

Doelen:

1. Verbouwing afmaken - € 15.000 sparen, minimaal.
2. pot onvoorzien weer terug sparen - € 3000
3. Studiepotjes voor de kinderen verder/ harder aanvullen - € 30.000
4. Sparen voor een camper €15.000 (onze oude camper gaat binnenkort in de verkoop)
5. Mijn niet bestaand pensioen - veel
6. Geld sparen voor 2047, als onze hypotheek afloopt en we nog een restschuld hebben, of een stukje eerder aflossen.
7. Huis energiezuiniger maken - € 15.000
8. Elektrische driewiel fiets - € 2000

Hirondelle

  • Handlebar Stache
  • *****
  • Posts: 1598
Re: Any Dutch Mustachians here.
« Reply #949 on: June 25, 2018, 05:20:35 AM »
Dat is een behoorlijke lijst MoneyPenny! Maar het klinkt wel alsof jullie het allemaal goed plannen/doordenken en eerst sparen en dan pas uitgeven. Heeft je man wel een goed inkomen?

Wat je lijstje betreft springt het studiepotje voor de kinderen er een beetje uit bij mij; €30.000 klinkt heel veel maar dit hangt natuurlijk sterk van het aantal kinderen af. Als dat er 4 zijn covert het niet eens het collegegeld. Hoe oud zijn de kinderen nu? Dat zorgt er ook voor dat je potentieel nog veel tijd hebt om dat weer bij elkaar te sparen.


Wat betreft Azie; die criminaliteit valt echt wel mee (vooral kleine criminaliteit, tasjesdieven etc), maar het hangt wel sterk af van de regio. De luchtvervuiling is wel killing en was voor mij ook wel een belangrijke reden om niet jarenlang te willen blijven. Kleinere steden zijn echter vaak een stuk schoner qua lucht dus dat is wel een optie. Ik zou het totaal niet erg vinden om terug te gaan en voor enkele maanden of zelfs jaren te blijven als expat, maar ik zou er niet m'n FI-budget op aanpassen, dat doe ik liever op een Nederlands budget :). Een andere optie zou kunnen zijn om er een paar jaar te blijven voor de LCOL en eerder met met RE te gaan om zo in de eerste 1 a 2 jaar een heel lage withdrawal rate te hebben en het bedrag verder te laten groeien. FIRE is echter nog zo ver weg voor mij dat het tegen die tijd (10+ jaar) misschien wel helemaal niet meer aantrekkelijk klinkt.